"Over de onafhankelijkheid van de SSMG is niet te onderhandelen"

Aurore Girard is de nieuwe voorzitter van de SSMG (Société Scientifique de Médecine Générale), de Franstalige wetenschappelijke vereniging van huisartsen. Ze neemt een mandaat dat wordt ondersteund door een team, geworteld is in de praktijk, en resoluut onafhankelijk van externe invloeden.

U was vicevoorzitter van de SSMG en u stemde ermee in om voorzitter te worden. Waarom deze stap? Het is niet hetzelfde; het brengt veel meer verantwoordelijkheid met zich mee...

Dr. Aurore Girard: Absoluut. Ik heb deze stap genomen omdat het in de eerste plaats een collectieve beslissing was. We hebben besloten geen "persoonlijk" voorzitterschap te hebben, maar om echt als team de SSMG te leiden. Ik ben het boegbeeld, maar ik heb een zeer efficiënt team achter me, zonder wie ik deze rol nooit op me had kunnen nemen.

U hebt een medisch centrum geopend, in Sint-Lambrechts-Woluwe. Die ervaring zal u van pas komen, of komt u al van pas, neem ik aan?

Absoluut. Ik had al een praktijk. Ik heb een evoluerend parcours afgelegd. Ik ben verschillende keren van carrière veranderd, maar ben arts gebleven. Ik heb bijna zes jaar in een duopraktijk gewerkt voordat ik voor twee jaar naar Frankrijk vertrok, naar een landelijk gebied. Dat gaf me een andere ervaring, aangezien ik daarvoor in Brussel woonde. Om persoonlijke redenen ben ik teruggekeerd naar België, en toen deed zich de kans voor om dit centrum te openen. Al met al is het een heel leuke ervaring.

Voelt u zich zakenvrouw?

Oh nee! Ik voel me een arts die meer dingen regelt dan anderen, maar ik ben geen zakenvrouw. Er zijn echte zakenvrouwen die dat veel beter doen dan ik.

Onafhankelijkheid ten opzichte van farma

Ik stelde die vraag omdat er ooit werd gezegd dat de SSMG te veel geld ontving van de farmaceutische industrie. Waaruit haalt u uw inkomsten?

Er was inderdaad een periode waarin een groot deel van de financiering afkomstig was van sponsoring. We hebben altijd onafhankelijk willen blijven, maar financieel was dat niet het geval. Daarom besloten we ongeveer vier jaar geleden, toen Dr. Mary nog voorzitter was, een koerswijziging door te voeren en ons los te maken van de farmaceutische bedrijven, andere financieringsbronnen te zoeken en een evenwicht te vinden dat beter aansluit bij onze waarden.

Op dit moment is nog steeds 20 tot 25% van onze financiering afkomstig van farmaceutische bedrijven. We streven naar inhoudelijke sponsoring: ze betalen niet voor specifieke evenementen, zodat we onze onafhankelijkheid kunnen behouden. Het gaat om jaarlijkse financiering om bepaalde aandoeningen onder de aandacht te brengen, niet om farmaceutische producten. De opleidingen blijven volledig onafhankelijk en de organisatoren hebben nooit contact met de bedrijven.

Is er ook een ledenbijdrage?

Ja, er is een bijdrage die momenteel iets minder dan de helft van onze activiteiten financiert. We streven naar de helft, maar dat is moeilijk. En we krijgen ook subsidies voor bepaalde projecten.

Subsidies van Wallonië of van de Federatie Wallonië-Brussel?

We krijgen subsidies van de Federatie Wallonië-Brussel, het Brussels Gewest, het AVIQ, de COCOF en de Koning Boudewijnstichting voor bepaalde projecten. We proberen zoveel mogelijk te diversifiëren om onze onafhankelijkheid te behouden.

Dat is transparant... U zei dat een kwalitatief hoogstaande opleiding belangrijk voor u is. Hoe kan de SSMG daaraan bijdragen?

We geven opleidingen die zijn ontwikkeld door huisartsen. Dat is erg belangrijk voor ons: het zijn de artsen in de praktijk die de inhoud bepalen. Zij denken na over de onderwerpen, de vorm en de meest geschikte sprekers. Onze vormingsafdeling zorgt voor de samenhang en zorgt ervoor dat bepaalde thema's niet worden vergeten, want anders hebben we de neiging om ons te concentreren op wat we het beste kennen.

  "Onze onderzoeksafdeling is geen universitair centrum."

U was directeur van de onderzoeksafdeling. Gaat u daarmee door? En wat zijn de prioriteiten op het gebied van onderzoek?

Ik ga daarmee door, met een medeverantwoordelijke die me helpt. We pretenderen niet een universitair centrum te zijn, maar voeren veldonderzoek uit dat rechtstreeks verband houdt met de huisartsenpraktijk. Sommige studies kunnen nergens anders terecht. Momenteel werken we samen met Sciensano aan de vroegtijdige opsporing van kanker in de huisartsgeneeskunde. Dat is onderzoek dat sterk verankerd is in de praktijk.

Vroeger werd er weinig onderzoek gedaan naar het verband tussen gezondheid en milieu. Gaat die interesse vooral naar pesticiden en verontreinigende stoffen, of is uw interesse breder?

Het is breder. Sommige leden ontwikkelen expertise op het gebied van pesticiden en verontreinigende stoffen, maar het gaat veel verder dan dat: de milieu-impact van zorg, materialen, medicijnen... Dit alles heeft gevolgen voor de algehele gezondheid. Je kunt in 2025 geen arts zijn en denken dat onze voorschriften geen invloed hebben op de gezondheid van de planeet, en dus indirect op onze patiënten.

Vindt u genoeg gemotiveerde mensen?

Dat is altijd het belangrijkste. 90% van de leden van onze afdelingen werkt fulltime als huisarts en besteedt een deel van hun tijd aan onze organisatie. Ze worden gedreven door persoonlijke interesse en de wens om iets bij te dragen. Sommige activiteiten worden gefinancierd, andere zijn vrijwillig. Bepaalde opleidingen zijn onmisbaar en worden zelfs zonder subsidie georganiseerd.

Het SSMG heeft altijd het onderscheid willen behouden met de medische syndicaten (in tegenstelling tot Domus Medica). Toch hebt u een visie op de huisartsgeneeskunde. Blijft de huisarts in uw ogen centraal staan? En op welke manier?

We zien de huisarts als de eerste gesprekspartner van de patiënt. Staat hij nog steeds centraal? Zijn rol verandert met de tijd. In sommige situaties is hij centraal, in andere delegeert hij. Maar hij is altijd aanwezig, ongeacht de toestand van de patiënt, zelfs als er geen ziektebeeld is. Hij begeleidt de patiënt zijn hele leven lang.

Op wetenschappelijk vlak stoort het u dus niet dat apothekers vaccineren of dat kinesisten behandelingen voorschrijven?

Wetenschappelijk gezien is het belangrijk dat de patiënt wordt gevaccineerd. Wie het vaccin toedient, is een kwestie van rolverdeling, en het is aan de syndicaten om daarover een standpunt in te nemen. Zolang de persoon goed is opgeleid, is er wetenschappelijk gezien geen probleem.

AI: de arts is onvervangbaar

Uw mandaat duurt twee jaar. Wat zijn uw plannen? Wilt u een krachtigere, beter uitgeruste SSMG?

Het zou al mooi zijn als we de huidige middelen kunnen behouden. Een groot deel van onze financiering komt uit subsidies, en in een periode van schaarste is ook menselijke tijd nodig. De twee grote uitdagingen zijn dus financiering en human resources. Meer middelen zouden nuttig zijn om de artsen die een deel van hun activiteiten aan de SSMG delegeren, correct te vergoeden. Het gaat niet per se om meer te doen, maar om kwaliteitswerk te blijven leveren.

Is artificiële intelligentie een kans of bedreiging voor een arts?

Beide. AI kan bepaalde processen versnellen en kan ons helpen bij het analyseren van onze werkwijzen. Maar als er iemand is die niet dreigt te worden vervangen, dan is het wel de huisarts! Wij begeleiden patiënten, wij kennen hun leven net zo goed als hun gezondheid. AI gaat niet op die manier met mensen om. Andere medische specialismen zouden mogelijk meer impact kunnen ondervinden. Er wordt veel gesproken over de impact op radiologen, maar de interpretatie van resultaten door mensen blijft essentieel. Algoritmen kunnen suggesties geven, maar de uiteindelijke beslissing moet door de mens worden genomen.

Artsen moeten worden getraind in het correcte gebruik van AI om te voorkomen dat er vooringenomenheid wordt geïntroduceerd die de kwaliteit van de gezondheidszorg zou kunnen ondermijnen.