En als we eens opnieuw TDF zouden voorschrijven?

Vervanging van TAF door TDF in de antiretrovirale behandeling van hiv-dragers gaat gepaard met een daling van het lichaamsgewicht en een verbetering van de serumlipiden tijdens een follow-up van een jaar. Dat is de conclusie van een studie uitgevoerd bij patiënten die deelnemen aan de Swiss HIV Cohort Study, het grootste cohortonderzoek bij hiv-dragers in Zwitserland.

TAF, stop of nog meer?

Voor hun analyse hebben de Zwitserse vorsers 6.555 patiënten van de Swiss HIV Cohort Study gerekruteerd. De mediane leeftijd van de patiënten was 54 jaar. 24,3% waren vrouwen. 13,3% was van Afrikaanse origine. 95,1% had een onmeetbaar lage viruslast bij de consultatie bij inclusie in de studie. Het gewicht was gemiddeld 76,0 kg en 50,2% woog te veel of was zwaarlijvig. 5.485 (83,7%) van de 6.555 patiënten hebben TAF voortgezet tot het einde van de studie en 1070 (16,3%) zijn overgeschakeld op een behandeling zonder TAF. 196 (18,3%) van de patiënten die TAF hebben stopgezet, zijn overgeschakeld op een antiretrovirale behandeling met TDF, 565 (52,8%) zijn overgeschakeld op 3TC/DTG, 115 (10,7%) zijn een behandeling met langwerkende CAB/RPV-injecties gestart en 194 (18,1%) zijn overgeschakeld op andere antiretrovirale combinaties zonder TAF.

De patiënten die zijn overgeschakeld van TAF op TDF, zijn vooral overgeschakeld op doravirine/TDF/3TC (n = 642, 60,1%) en RPV/TDF/FTC (n = 147, 13,8%). De patiënten die TAF hebben stopgezet, waren jonger, werden minder lang behandeld, vertoonden vaker overgewicht of obesitas, hadden minder vaak diabetes en hadden minder vaak een voorgeschiedenis van hart- en vaataandoeningen dan de patiënten die TAF hebben voortgezet. De totale cholesterolconcentratie en de LDL-cholesterol waren iets hoger bij de patiënten die TAF hebben stopgezet, dan bij de patiënten die verder TAF zijn blijven innemen. De verhouding totale cholesterol /LDL-cholesterol was vergelijkbaar in de twee groepen. De mediane follow-up was 1,3 jaar in de groep die TAF heeft voortgezet, en 1,2 jaar in de groep die TAF heeft gestaakt.

TAF VERSUS TDF: daling van het gewicht en verbetering van de serumlipiden

Overschakeling van TAF op een andere combinatie van antiretrovirale middelen resulteerde in een gewichtsdaling van gemiddeld 0,540 kg tijdens de studieperiode. Interessanter nog zijn de resultaten van de gestratificeerde analyse. Bij overschakeling van TAF op TDF bedroeg de gemiddelde gewichtsdaling 1,840 kg en na twaalf maanden follow-up waren ook de totale cholesterolconcentratie en de serumtriglyceriden gedaald. Na overschakeling van een behandeling op basis van TAF naar DTG/3TC (- 0,170 kg) of CAB/RPV LA (- 0,640 kg) was het lichaamsgewicht een jaar later niet fundamenteel veranderd.

Conclusie

Overschakeling van hiv-dragers van TAF op TDF resulteerde in een daling van het lichaamsgewicht. Na overschakeling op andere vaak gebruikte behandelingsschema's zonder TAF zoals DTG/3TC en CAB/RPV is het lichaamsgewicht niet substantieel veranderd. Die informatie kan helpen in de gesprekken met patiënten met overgewicht of obesitas als gevolg van de antiretrovirale behandeling. De mogelijke voordelen van vervanging van TAF door TDF wat het gewicht en het vetmetabolisme betreft, moeten echter worden afgewogen tegen het veiligheidsprofiel van TAF. TAF verbetert de nierfunctie bij patiënten met chronische nierinsufficiëntie en veroorzaakt minder botdemineralisatie. Verder onderzoek is dus vereist om na te gaan of de daling van het lichaamsgewicht op termijn gehandhaafd blijft en of die invloed heeft op de cardiale en de metabole comorbiditeit als gevolg van het gewicht bij hiv-dragers.

Ref: Damas J. et al. Clinical Infectious Diseases, Vol 79(4); 990-998, 15/10/2024