Gebrek aan informatie en vooruitzichten

Een op de drie Europese jongeren wil geen kinderen

Een op drie Europese jongeren tussen 21 en 38 jaar wenst geen kinderen. Dat blijkt uit de Future 2025 Barometer, een enquête in opdracht van Merck bij jongeren tussen 21 en 38 jaar in 12 Europese landen. De keuze is vooral ingegeven door economische onzekerheden en persoonlijke prioriteiten, maar er bestaat ook een wijdverbreid gebrek aan informatie over vruchtbaarheid zelf.

Bij de ondervraagden is er een groot gebrek aan medische informatie over vruchtbaarheid. 50% wist bijvoorbeeld niet dat vruchtbaarheid afneemt met de leeftijd en slechts 49% had ooit vruchtbaarheid of vruchtbaarheidsbehoud besproken met een professional in de gezondheidszorg.

Zouden ze overwegen om meer kinderen te krijgen als hun kennis over vruchtbaarheid zou verbeteren? In ieder geval gelooft 70% dat de mogelijkheid om vruchtbaarheid te behouden vanaf de vroege volwassenheid de keuzevrijheid zou vergroten, en 77% zou willen dat vruchtbaarheid het onderwerp wordt van een publiek debat om taboes weg te nemen.

Een demografische en gezondheidscrisis in heel Europa

Met een gemiddeld geboortecijfer van 1,46 kinderen per vrouw in de EU in 2022, ver onder de generatievervangingsdrempel (2,1), zakt Europa weg in een neerwaartse spiraal van lage geboortecijfers. België volgt hetzelfde traject, met 1,47 kinderen per vrouw in 2023 (voorlopige gegevens, Statbel).

Maar ook de rest van de wereld wordt getroffen: volgens de WHO treft onvruchtbaarheid nu één persoon op zes wereldwijd. De "vruchtbaarheidskloof" - het verschil tussen het aantal gewenste kinderen en het aantal dat daadwerkelijk wordt geboren - wordt groter door het gecombineerde effect van economische, maatschappelijke, medische en biologische factoren.

Hoe moeten we hierop reageren?

Het antwoord is niet uitsluitend medisch of uitsluitend maatschappelijk, maar een mix van beide. De experts bevelen een drieledig beleid aan:

• Voorlichting over reproductieve gezondheid vanaf de adolescentie, inclusief vruchtbaarheid en anticonceptie.
• Gezinsbeleid dat verenigbaar is met de arbeidsmarkt, inclusief behoud van vruchtbaarheid, aangepast ouderschapsverlof en organisatorische ondersteuning.
• Vereenvoudigde toegang tot vruchtbaarheidsbehandelingen, met kortere wachttijden en gelijke toegang, ook voor alleenstaande vrouwen of koppels.

"Vruchtbaarheid is niet alleen een individuele kwestie, het is een sociale kwestie. Elke jongere moet vrije en geïnformeerde keuzes kunnen maken. Dit vereist betrouwbare informatie, eerlijke toegang tot medische oplossingen en een onpartijdig publiek debat", legt Prof. Dominic Stoop uit, hoofd reproductieve geneeskunde aan het UZ Gent, die gevraagd werd om deel te nemen aan het onderzoek.

Van haar kant intensiveert Merck informatie-initiatieven gericht op het grote publiek. Hieronder valt FertiFlow, een educatieve Instagram-pagina met educatieve content, bijdragen van experts en getuigenissen van patiënten, met als doel om zonder taboes over dit onderwerp te praten.