"wij verdienen een beroep dat het mooiste ter wereld blijft"

De huisarts in 2030: verbinding, ambitie en vernieuwing

Dit is een ingekorte versie van de toespraak die Maaike Van Overloop, voorzitter van Domus Medica, hield bij het begin van de Huisartsenconferentie van zaterdag 4 oktober.

Vandaag staat in het teken van verbinding, ambitie en vernieuwing. Dat is niet toevallig gekozen. Het zijn de ingrediënten van onze toekomstvisie 2030. Samen vormen ze de basis om te realiseren waar wij als eerstelijnszorgverleners in Vlaanderen en Brussel van dromen.

Huisarts 2030 is niet zomaar een visietekst, geen bundel papier die je al dan niet in een digitale versie even leest en opbergt.  Huisarts 2030 is vooral een uitnodiging om met elkaar te dromen, te denken én te durven handelen. 

Vandaag gaan jullie op onze uitnodiging in om mee te dromen en te denken, en in sommige workshops ook letterlijk, te handelen. Neem de dromen mee, denk na en handel straks terug in je eigen praktijk om ze te realiseren.

Huisartspraktijken zitten niet gevangen in de muren van het eigen gebouw.

In de toekomst die we voor ogen hebben, blijft de huisarts de medisch-generalistische spil, die dicht bij de patiënt staat. Die mensen bekijkt niet alleen vanuit hun lichamelijke kracht, maar ook inspeelt op emotionele mogelijkheden en de sociale context waarin ze leven.

Maar de huisarts van morgen is niet alleen. De huisartspraktijken zitten niet gevangen in de muren van het eigen gebouw. Ze werken multidisciplinair samen (en dat is eigenlijk eerder inter-discipliniair dan multi-disciplinair ), doen dat hybride, gebruiken de juiste zorg op de juiste plaats door de juiste persoon, zijn geïntegreerd in de lokale gemeenschap en wijk en durven constructief mee te bouwen aan een publieke gezondheidszorg.

Dit zijn geen idealen. Dit zijn de bouwstenen van de brede gezondheidszorg van morgen.

Huisartsen en hun collega’s in de zorg moeten dit kunnen doen met volle goesting.  Goesting om te blijven zorgen, goesting om samen te werken, goesting om te bouwen. Zonder goesting geen houdbaarheid, geen toekomst.

Wat betekent dat nu “samenwerken met goesting”? Voor mij draait het om drie accenten:

1. Vertrouwen én durf

Samenwerken vraagt dat we elkaars rollen en expertise erkennen, dat we durven loslaten en delen. Het vraagt durf om nieuwe structuren uit te proberen: gezamenlijke consultaties, gedeelde administratie, implementatie van protocollen over verschillende disciplines heen, netwerken uitbouwen, durven vertrouwen op anderen dat ze het ook goed doen.

2. Ondersteuning en essentiële voorwaarden

Het is niet genoeg om “meer samenwerking” te roepen. We hebben steun nodig: financiële middelen, administratieve vereenvoudiging, digitale tools en tijd voor overleg. Zo kunnen we de eerste lijn echt versterken op basis van de gezondheidszorgdoelstellingen die we samen onderschrijven.

Je wordt huisarts uit interesse voor mensen. Dat vergt 'inter' en 'esse', oftewel tussen en zijn. Ondersteuning is welkom, maar het is een middel, geen doel.

Alleen als die essentiële voorwaarden komen, kan de goesting blijven stromen.

3. Verbinding met de praktijk van vandaag én morgen

We moeten en kunnen vandaag, leren van pioniers in praktijken die al werken in interdisciplinaire teams. Maar we mogen ook kritisch nadenken over innovatie, data, technologie, steeds met oog voor wat past bij onze kernwaarden als huisarts. En durven omarmen wat ons dichter bij onze patiënten brengt. Die balans tussen menselijkheid en efficiëntie is essentieel.

De uitdagingen zijn groot: demografische druk, administratieve overlast, tekort aan tijd, zorgen om burn-out. Maar het alternatief, geen visie, geen verbinding, geen goesting, is geen optie. De patiënt, die we zelf allemaal ooit zullen zijn, verdient een zorg die samenhangend is.

De samenleving verdient sterke eerstelijnszorg. En wij verdienen een beroep dat het mooiste ter wereld blijft.