Eigenaren hebben meer invloed op  bijtgedrag dan hondenras

Have a bite! Hondenbeten op de werkvloer

Driekwart van alle ongevallen veroorzaakt door dieren zijn hondenbeten (Yoon et al., 2025). Man bijt hond? Hond bijt man!

Dokter Wim Van Hooste, preventieadviseur-arbeidsarts

Dog bite (Dead Kennedys, 1985)

Op 23 juli 2025 had de Nederlandse omroep NOS een item over de honderden hondenbeten bij pakketbezorgers per jaar. Zeventig procent van de postbedienden zal ooit gebeten worden (Owczarczak-Garstecka et al., Safety Science, 2019).

Bijtwonden zijn speciale types van huidletsels met een hoog risico op infectie (10-20%). Deze komen frequent voor bij honden in de thuissituatie. Kleine kinderen worden vaker gebeten.

Volwassenen worden vooral in de handen en voeten gebeten. Kleine kinderen worden vooral in het aangezicht, hoofd, hals en/of bovenlichaam gebeten.

Het cijfermateriaal met betrekking tot (honden-)bijtwonden moet gezien worden als een onderschatting; het is niet zo nauwkeurig, maar eerder indicatief.

Ongeveer 1% van de bezoeken aan de spoedafdeling is vanwege een bijtwonde. In 80-90 % van de gevallen is het een hondenbeet en 5-15% van de gevallen kattenbeten. Geschat wordt dat er wereldwijd 100 miljoen hondenbeten per jaar zijn (Yoon et al., J Trauma Inj, 2025). Ongeveer 200 per 100.000 inwoners worden jaarlijks gebeten (Owczarczak-Garstecka et al., 2019). In de USA gaat het over 4,5 miljoen mensen per jaar (Robinson, Professional Safety, 2025).

In Nederland zijn er 230 ziekenhuisopnames en vallen er twee doden per jaar te betreuren.

Over welke hondenrassen meer bijten is er al menig debat gevoerd (Reese & Vertalka, Animals, 2020). De eigenaren hebben meer invloed op het bijtgedrag dan het hondenras. De grote rassen komen meer voor in de statistieken; kleinere wonden veroorzaakt door kleine honden worden niet altijd gerapporteerd. Geen enkel hondenras is ‘van nature’ gevaarlijk, maar training en opvoeding hebben een grote rol.

Hondenbeten aan de top van arbeidsongevallen

Hondenbeten staan aan de top van de arbeidsongevallen. Dat gaat van lichte verwondingen tot blijvende littekens en psychologische impact, angst voor honden en een gevoel van onveiligheid. Postbezorgers worden vaak onverwacht met agressieve honden geconfronteerd. Elke dag worden er in het Verenigd Koninkrijk 6 postbeambtes gebeten.

Zestien procent van de incidenten gebeurt wannner de bezorger de hand in de brievenbusgleuf steekt (Owczarczak-Garstecka et al., 2019). Er zijn meer dan 300 bijtincidenten per jaar in Nederland. Bij DHL Nederland waren hondenbeten het meest voorkomende arbeidsongeval (109 in 2023). Bij PostNL zijn er ca. 200 bijtincidenten.

Preventie

Preventieve maatregelen moeten genomen worden (Owczarczak-Garstecka et al., 2019; Robinson, 2025). Het opvoeden van de honden én de baasjes is noodzakelijk ter aanpassing van hun gedrag (Reese & Vertalka, 2020). Het opstellen van protocollen over de aanpak van hondenbeten heeft een beperkt effect want ze kunnen de veiligheid niet garanderen (Owczarczak-Garstecka et al., 2019).

Werknemers moeten getraind worden op het interpreteren van het hondengedrag, het herkennen van opkomende agressie van de hond en leren om geen direct oogcontact met de hond te maken. Ze moeten een voorwerp bij de hand houden dat als ‘barrière’ kan dienen tussen de hond en de werknemer. De vader van een goede vriend was postbode, en die gebruikte een fietspomp …

Maar niet alleen de postbezorgers worden frequent gebeten. Dierenartsen, politieagenten, thuiswerkers, gezondheidswerkers aan huis, hondenasielmedewerkers, hondenkwekers, tuinmannen, onderhoudsvaklui, … vullen dat lijstje aan (Owczarczak-Garstecka et al., 2019).

Beware of dogs! Do not enter! Opgepast gevaarlijke hond! Betreden op eigen risico!