Gros van Brusselse daklozen kampt met verslaving en mentale problemen
Het gros van de daklozen die in de Brusselse straten verblijven, heeft te kampen met een alcohol- en/of drugsverslaving. Bij bijna de helft worden ook mentale problemen vastgesteld. Dat blijkt uit een studie van het wetenschappelijke vaktijdschrift 'Brussels Studies'.
De studie van auteurs Stef Adriaenssens (KU Leuven), straathoekwerker Bert De Bock en Odisee-docente Mieke Schrooten neemt de bedelaarspopulatie in Brussel onder de loep aan de hand van cijfers en data uit de jaarprofielen van de Brusselse hulporganisatie voor daklozen Diogenes vzw. Die geven inzicht in die doorgaans 'onzichtbare' groep.
Het gros van de mensen die in Brussel op straat overleven, is van het mannelijke geslacht. Ruim twee derde van de dakloze bevolking in Brussel heeft niet de Belgische nationaliteit. Vooral Polen en Roemenen zijn andere etnische groepen in de daklozenpopulatie, waarbij een grote minderheid van Roma-etniciteit is. In die grote groep niet-Belgen hebben velen een precair of ongedocumenteerd verblijfsstatuut. De helft van de Brusselse daklozen heeft te kampen met een alcohol- en drugsverslaving, evenals mentale problemen.
Niet alle Brusselse daklozen zijn echter op bedelen aangewezen. Dat hangt namelijk samen met het geslacht van de dakloze, de etnische achtergrond, verslavingsproblematiek en het bestaan van mogelijke andere inkomstenbronnen. Net iets minder dan de helft van de vrouwelijke daklozenbevolking is op bedelen aangewezen en ook bij zij die met een verslavingsproblematiek te kampen hebben, stijgt de kans op bedelen.
Ruim veertig procent van de bevraagde bedelaars kampt met een alcohol- en drugsverslaving. Daarnaast speelt ook etnische achtergrond een belangrijke rol, waarbij vooral Roma tot bedelen zijn aangewezen. Bij daklozen die nog een andere vorm van inkomen hebben, daalt de kans op bedelen. De sterkste voorspeller daarvoor is het ontbreken van een andere bron van inkomsten, zoals bijvoorbeeld een leefloon of andere uitkeringen.
Met de studie hopen de auteurs vooral een beter inzicht te verkrijgen in waarom mensen bedelen, aangezien daklozen en mensen die in precaire omstandigheden leven "zo goed als onzichtbaar zijn" in de wetenschappelijke literatuur.
Bedelen wordt volgens de auteurs van de studie vooral gezien als een "overlevingsstrategie" of "een laatste redmiddel". "Als bedelen een laatste redmiddel is, concurreert dit natuurlijk met andere opties die voorhanden zijn, zoals straatprostitutie of vormen van kleine criminaliteit. Die zijn zowel maatschappelijk als voor de betrokkenen riskanter, schadelijker en meer problematisch", concluderen de onderzoekers.
