Stamceldonatie
Match Match geeft jongeren een kans om te leren
September is de maand van de bewustwording rond bloedkanker. Naar aanleiding daarvan lanceren verschillende patiëntenverenigingen, donoren, hematologen, studentenverenigingen en het farmaceutische bedrijf AbbVie de campagne Match Match om jongeren te informeren en te mobiliseren rond het doneren van stamcellen.
Deze campagne is geïnspireerd op datingapps en gebruikt het idee van een "match" om mensen eraan te herinneren dat een genetische match tussen donor en ontvanger een leven kan redden.
Volgens een enquête onder jonge Belgen tussen 18 en 25 jaar is het onderwerp van stamceldonatie nog grotendeels onbekend: minder dan één op de twee studenten weet dat een stamceldonatie een leven kan redden. 58% denkt ten onrechte dat er een pijnlijke punctie in het beenmerg aan te pas komt (terwijl het doorgaans gebeurt in de vorm van een eenvoudige bloedafname).
Positief is dat 92% zeker aangeeft bereid te zijn donor te worden als iemand in hun omgeving een donor nodig zou hebben.
Eén kans op een miljoen
Elk jaar worden bijna 7.800 Belgen getroffen door bloedkanker (leukemie, myeloom, lymfoom), wat ongeveer 11% is van alle kankerdiagnoses. Voor veel patiënten is een stamceltransplantatie de enige therapeutische optie. De kans op het vinden van een geschikte donor buiten de familie is echter één op een miljoen, waardoor het cruciaal is om het donorregister uit te breiden en te diversifiëren.
82.000 huidige donoren
De campagne wordt vanaf 22 september uitgerold op de campussen van de KU Leuven en UCLouvain campus Alma (Brussel) en via studentenverenigingen.
Het doel is om de kenniskloof te dichten, vooroordelen te corrigeren en jongvolwassenen aan te moedigen zich aan te melden om zo de vernieuwing van een register te verzekeren dat momenteel 82.000 donoren telt in België. Daarvan vertegenwoordigen 18- tot 25-jarigen slechts 3,24%. Iemand die dat wel deed, is de 24-jarige Simon. Hij doneerde in 2023 stamcellen waardoor een ernstig zieke persoon weer hoop kreeg. "Ik heb er niet echt over nagedacht voordat ik me inschreef, en ook niet echt voor ik doneerde. Maar vandaag weet ik dat deze eenvoudige geste een leven kan veranderen."
Niet-Europese etnische achtergrond
Dat een stamceldonatie een wereld van verschil kan maken, weet Roeland uit ervaring. "In 2023 ging het mis. Mijn ziekte evolueerde naar acute leukemie. Ik kreeg zware chemotherapie en in oktober 2023 een stamceltransplantatie van een jonge mannelijke donor. De match was 10/10. Begin 2024 waren er complicaties. Mijn lichaam reageerde tegen de nieuwe donorcellen, waardoor ik lang in het ziekenhuis lag. Dit werd behandeld met medicijnen."
Het initiatief wordt ook gesteund door het Belgisch Rode Kruis en Rode Kruis-Vlaanderen. "In één op drie gevallen vinden we voor patiënten met een niet-Europese etnische achtergrond geen geschikte donor", zegt Vincent Verbeeck, woordvoerder van Rode Kruis-Vlaanderen. "Dat zijn dramatische situaties. Bij mensen met een Europese achtergrond ligt dat een stuk hoger, met 96% kans op een match in het register. Daarom is het belangrijk dat we meer diverse donoren aantrekken om een oplossing te kunnen bieden voor iedereen."
