Dieter Goemaere, directeur GIBBIS

“Samenwerken aan een coherente hervorming”

Dat Frank Vandenbroucke een voorontwerp van kaderwet voorlegt, is geen verrassing. De manier en de timing – zonder gelijktijdige hervorming van de financiering en nomenclatuur – roept wel bezorgdheid op bij de ziekenhuizen. Dat zegt Dieter Goemaere van GIBBIS in een bijdrage op LinkedIn.

Filip Ceulemans

Dat er een hervorming van het gezondheidszorgsysteem noodzakelijk is, staat ook voor Dieter Goemaere buiten kijf. “Een hervorming moet coherent en doordacht zijn. Wanneer sommige luiken versneld worden doorgevoerd en andere pas jaren later doorgang vinden, dreigt het evenwicht verloren te gaan, met gevolgen voor de stabiliteit van het zorgsysteem én de patiënt”, waarschuwt de directeur van GIBBIS, de federatie van Brusselse gezondheidsinstellingen. Hij hoopt dat de minister open staat voor overleg. “Want wie een fundamenteel stuk van het zorgmodel hervormt, kan dat enkel samen met de mensen op het terrein.”

Twee derde in het rood

Dat de financiële situatie van veel ziekenhuizen er niet rooskleurig voorstaat, is geen nieuws. Vandaag draait twee derde van hen in het rood, stelt Goemaere vast. De beperking van supplementen zonder gelijktijdige hervorming van de ziekenhuisfinanciering, brengt de fragiele balans volgens hem verder in gevaar. “Het voorontwerp stelt bovendien voor om de toekenning van de indexmassa te weigeren bij het uitblijven van een akkoord tussen artsen en ziekenfondsen. Dit zet de werkingsmiddelen van ziekenhuizen en dus de continuïteit van zorg voor de patiënt bijkomend onder druk.”

Volgens het Nationaal Paritair Comité Artsen-Ziekenhuizen vloeit 41% van de supplementen — goed voor ongeveer 300 miljoen euro — rechtstreeks naar innovatie en werkingskosten in de ziekenhuizen. “Deze middelen komen alle patiënten ten goede, ongeacht of zij supplementen betalen. Een hervorming van de supplementen kan dus enkel duurzaam zijn als ze gepaard gaat met sluitende garanties voor alternatieve publieke financiering. In een context van besparingen en een groeinorm die volgens het Planbureau onvoldoende blijft tot minstens 2029, is dit een fundamentele vereiste. In 2026 alleen al moet meer dan een half miljard euro structureel worden bespaard”, rekent Goemaere uit.

Tweepersoonskamer

Goemaere beschouwt financiële toegankelijkheid als een drogreden voor het beperken van supplementen. Hij merkt op dat de toegankelijkheid in het ziekenhuis vandaag al wettelijk gegarandeerd is, omdat elke patiënt de mogelijkheid heeft om verzorgd te worden in een tweepersoonskamer zonder supplementen. “Wie kiest voor een eenpersoonskamer doet dat doorgaans met tussenkomst van een hospitalisatieverzekering die deze kosten opvangt. De beoogde winst in toegankelijkheid lijkt in de praktijk dus beperkt, terwijl de risico’s voor de continuïteit van zorg reëel zijn.”

Goemaere is het ermee eens dat Vandenbroucke werkt aan een aantrekkelijker conventiestatuut. Mits goed overleg over de flexibiliteit om binnen de conventie ruimte te geven voor innovatieve of tijdsintensieve zorg, biedt dat volgens hem perspectieven voor artsen en patiënten.

Partiële conventie

De afschaffing van de partiële conventie lijkt Goemaere dan weer minder genegen. Partiële conventie waarbij artsen binnen het ziekenhuis aan het conventietarief werken en daarbuiten vrij hun tarieven bepalen, verzekert volgens hem permanentie, versterkt de toegankelijkheid en verankert de artsen in het ziekenhuis. “Het afschaffen van deze mogelijkheid kan leiden tot een uitstroom van artsen uit het ziekenhuis — met rechtstreekse gevolgen voor beschikbaarheid, continuïteit en kwaliteit van zorg”, waarschuwt Goemaere. “Als het systeem van partiële conventionnering zou verdwijnen, is het essentieel dat het conventiestatuut voldoende flexibiliteit biedt om artsen toe te laten aan conventietarief te werken tijdens de gebruikelijke werkuren, en tegen een hoger tarief daarbuiten.”

Ten slotte geeft Goemaere aan dat het essentieel is dat het voorontwerp afgestemd wordt op de andere hervormingsprocessen, zoals de herziening van de nomenclatuur vanaf 2028 en de nog te concretiseren hervorming van de ziekenhuisfinanciering. “Ook het bredere probleem van zorgtoegang — met oplopende wachttijden, personeelstekorten en kwetsbare patiënten die de weg naar reguliere zorg verliezen — moet mee in rekening worden gebracht. Zonder die samenhang dreigt de hervorming te verzanden in versnippering, met risico’s voor de leefbaarheid van ziekenhuizen én de continuïteit van zorg voor de patiënt.”