Stagnatie van het aantal gevallen van tuberculose in België

Met 869 nieuwe meldingen van tuberculose in 2023 blijft het aantal ongeveer stabiel in vergelijking met 2022. Toch is de stagnatie geen goed nieuws. Het betekent immers dat de dalende trend van de voorbije jaren stopt. Het departement zorg maakt de cijfers bekend naar aanleiding van Wereld Tuberculose Dag op 24 maart.
Met meer dan 1,25 miljoen doden per jaar is tuberculose de meest dodelijke infectieziekte ter wereld. In 2023 werden er in België 869 nieuwe meldingen van de ziekte gedaan, een lichte stijging (+17) in vergelijking met 2022. De incidentie bedraagt 7,4 per 100.000 inwoners, hetzelfde als in 2022. Vlaanderen telde 350 gevallen (5,2/100.000). De incidentie van 13,2/100.000 in Antwerpen toont meteen aan dat dit voornamelijk een grootstedelijke problematiek is. In Brussel loopt de incidentie zelfs op tot 21,3/100.000. De Duurzame Ontwikkelingsdoelen beogen om tussen 2015 en 2030 de incidentie met 80% te verminderen en de sterfte met 90%. Dit betekent voor België een vermindering van de incidentie met 0,5/100.000 per jaar.
Slechte levensomstandigheden tasten het immuunsysteem aan waardoor mensen veel makkelijker tuberculose ontwikkelen. In België vertegenwoordigen sociaal-economisch achtergestelde patiënten meer dan de helft van de tuberculosegevallen. Het gaat vaak om mensen die leven in armoede, dakloos zijn of slecht gehuisvest, die een verleden van gevangenschap of verslaving hebben. Wanneer de diagnose tuberculose wordt gesteld, komt er een nieuwe bron van stigmatisering bij, die op zijn beurt de therapietrouw kan belemmeren.
Mobiele unit
Met een nieuwe mobiele screening unit brengt de Vlaamse overheid tuberculosescreenings naar die mensen die zorg het meest nodig hebben. Dit wordt soms gecombineerd met hulp van gezondheidswerkers uit de beoogde gemeenschap zelf. Er werd een gloednieuwe en hoogtechnologische mobiele unit aangeschaft: een kleine vrachtwagen met een digitaal longfoto apparaat aan boord. Uitgerust met AI-software voor het interpreteren van de beelden, kan deze unit tot 60 mensen per uur screenen. Hiermee kan gemakkelijk naar locaties worden gegaan waar mensen zich verzamelen.
Er wordt verder ingezet op de vorming van huisartsen en de eerste lijn, met een nieuwe elearning. Nieuwe IT-instrumenten zijn ingeschakeld voor contact tracing. De behandeling van tuberculose is lang en lastig. De sociale en medische begeleiding van mensen in behandeling door gespecialiseerde verpleegkundigen blijft essentieel. Er wordt mee gewerkt aan nieuwe inzichten binnen sociaal werk.