Enkele boodschappen van de FDA en een nieuw therapeutisch spoor

Zoals elk jaar tijdens de ACR Convergence presenteert een lid van de FDA, in casu de reumatoloog Eric Gapud, een update van het agentschap over pas goedgekeurde geneesmiddelen en nieuwe indicaties voor reumatische aandoeningen en nieuwe waarschuwingen. Het is een druk jaar geweest, heeft hij gezegd, hoewel we geen nieuwe geneesmiddelen hebben gezien op enkele biosimilars na.

Er zijn vooral nieuwe indicaties voor reumatische aandoeningen bij kinderen. Zo heeft de FDA certolizumab pegol, sarilumab en upadacitinib goedgekeurd voor de behandeling van idiopathische juveniele artritis. Die geneesmiddelen zijn goedgekeurd op grond van een farmacokinetische extrapolatie van gegevens over reumatoïde artritis bij volwassenen en psoriatische artritis bij volwassenen en kinderen. Het zou niet verwonderlijk zijn dat het Europese geneesmiddelenbureau (EMA) dat ook zal doen.

Er bestaan al heel wat waarschuwingen voor corticosteroïden en de FDA heeft er nu nog een nieuwe aan toegevoegd. Er zijn inderdaad tal van gevallen van kaposisarcoom gerapporteerd bij patiënten die werden behandeld met corticosteroïden, meestal wegens een chronische ziekte zoals inflammatoir reuma. Corticosteroïden blijken het humane herpesvirus type 8, de verwekker van het kaposisarcoom, te activeren.

CCN1, een nieuwe therapeutische target bij RA?

Remming van het matricellulaire eiwit CCN1 zal misschien een echt nieuw therapeutisch spoor worden. CCN1 heeft angiogene en immunomodulerende eigenschappen en wordt sterk tot expressie gebracht door endotheelcellen en de synoviale weefsels van patiënten met reumatoïde artritis. Een Franse studie heeft de effecten van remming van CCN1 onderzocht in twee muizenmodellen van artritis door injectie van een specifiek shRNA (small hairpin RNA) versus een controle-shRNA.

De vorsers hebben allerhande zaken gezien en gemeten. Zo daalde de oppervlakte onder de curve van de klinische score bij de muizen die het shRNA gericht tegen CCN1 hadden gekregen, significant met 73 ± 5 % (p = 0,013). Al op dag 6 wees pathologisch-anatomisch onderzoek op een vermindering van de gewrichtsontsteking, de synoviale letsels, de degeneratie van het gewrichtskraakbeen en de boterosies bij de muizen die een CCN1-remmer hadden gekregen. Volgens de auteurs zouden die observaties ons op het spoor kunnen zetten van nieuwe behandelingen voor RA in aanvulling op de bestaande.

Referenties:

1. Update and Safety Issues on Recently Approved Agents for Rheumatic Diseases. Eric Gapud, ACR Convergence 2024, 16 november 2024.

2. CCN1 Is a Novel Therapeutic Target for Reducing Structural Damage in Rheumatoid Arthritis: Demonstration from 2 Preclinical Models. Manon Lesturgie-Talarek et al. Presentatie van Jérôme Avouac, een van de coauteurs, 17 november 2024.