Kartel: 'Niet kwantiteit maar kwaliteit belonen'

Kartel ziet maar weinig heil in een all-infinanciering. "Zoals ook uit het KCE-rapport naar voren kwam is het een zeer ingewikkeld systeem en werkt het nergens perfect", aldus Reineir Hueting. "Het houdt een risico in van kwaliteitsverlies, als gevolg van 'cherrypicking' en onderbehandeling. De all-infinanciering geeft ook eindeloze conflicten tussen de ziekenhuisbeheerder en de artsen."

"Wat we voorstellen is om de goede dingen uit het huidige systeem te behouden. Ook in de huidige financiering werkt men bijvoorbeeld al met 'diagnosis related groups' (DRG). Dat is het geval voor de berekening van het budget financiële middelen (BFM). Daar zitten evenwel niet-correcte zaken in."

Gemengde financiering
Maar dat de ziekenhuisfinanciering aan herziening toe is, leidt voor Kartel weliswaar geen twijfel. "Het systeem is ook nu zo ingewikkeld dat niemand er nog zijn weg in terugvindt." En het BFM ligt duidelijk veel te laag: "Dat werkt overconsumptie in de hand, want dat levert extra premies op."
"Om de twee jaar sluiten artsen en ziekenfondsen een akkoord. Daarna beginnen overal in het land verdere onderhandelingen - tussen het beheer en de ziekenhuisartsen. Die gaan dan over de afhoudingen op de honoraria."

Kartel is voorstander van een meer forfaitair systeem van honorering. "Maar de prestatiegebonden betaling van de artsen helemaal afschaffen is uit den boze. Onkelinx gaf trouwens zelf onlangs in een interview te kennen dat voor haar de nieuwe ziekenhuisfinanciering een gemengd systeem moet worden."

Het is daarnaast misschien een goed idee om een klein percentage van het BFM voor ziekenhuizen te koppelen aan het voldoen aan kwaliteitsvereisten. Een 'pay for quality' voor een beperkt bedrag. Dat houdt een stimulans voor de artsen en voor het ziekenhuisbeheer; zoals het Kenniscentrum dat zou willen realiseren.

Registratie verbeteren
"Het is ook belangrijk de DRG-registratie zelf nog te verbeteren. Nu zijn er bijvoorbeeld geen sancties voor wie foutief registreert. Men moet het systeem ombouwen van een dat kwantiteit naar een dat kwaliteit beloont. Dat hangt ook samen met een verschuiving van het aantal erkende bedden naar het aantal verantwoorde bedden - door een goede DRG-registratie."

Waar mogelijk moet een ambulante setting de voorkeur krijgen: "De keuze tussen een ambulante ingreep en een opname mag niet afhankelijk zijn van de mogelijkheid om supplementen te vragen." Maar de specialist is voor het Kartel een ziekenhuisarts. Ambulante patiënten behandelt hij in de polikliniek, niet in een privépraktijk. "Privépraktijken zijn vaak niet geconventioneerd. De patiënt heeft er geen tariefzekerheid."

Snel beslissen over grote lijnen
Ondertussen loopt het stappenplan van Onkelinx voor de hervorming van de ziekenhuisfinanciering voort, en brengt het KCE de visie van de verschillende betrokken partijen in de Belgische gezondheidszorg in kaart. "Vertegenwoordigers van het Kartel zijn in juni uitgenodigd door het KCE. Kartel/ASGB overlegt daarnaast met tal van mensen uit de medische wereld, en met de partners in de gezondheidszorg om tot gemeenschappelijke standpunten en voorstellen te komen."

"De volgende regering moet het stappenplan verder opvolgen. Ze mag met hervormingen niet te lang wachten;: "De grote lijnen uitstippelen kan tamelijk snel gebeuren, maar het duurt erg lang om het systeem in praktijk te veranderen."

In ieder geval moeten we ervoor waarschuwen dat een aanpassing geen geld zal opleveren. Omdat er over het algemeen sprake is van onderfinanciering, moet geld dat men vindt gebruikt worden om de tekorten elders op te vangen. Men gaat bedragen alleen maar kunnen verschuiven.

Geknokt voor budgetten
Door de financiering van Lokale Multidisciplinaire Netwerken en de kringen, en door de praktijkondersteuning (inclusief Impulseo) van huisartsen ontstaat ook een meer structurele financiering van de eerste lijn. "Velen claimen het vaderschap van die zaken, maar de meest komen van de tekentafel bij Kartel. Voor de beschikbaarheidshonoraria waarop huisartsen met wachtdienst nu recht hebben, heeft Kartel een eenzame strijd geleverd."

De bevoegdheid over eerstelijnsmateries wordt wel erg complex na de Zesde Staatshervorming en Kartel/ASGB maakt zich naar aanleiding daarvan wel wat zorgen. De huisartsenkringen worden gemeenschapsmaterie. Maar de organisatie van de wachtdienst, een opdracht voor de kringen, en de wachtposten blijven federaal. De zorgtrajecten blijven federale materie, maar de gemeenschappen worden bevoegd voor de Lokale Multidisciplinaire Netwerken. Het Impulseo-programma gaat in zijn geheel naar de gemeenschappen.

"Nogal wat van deze zaken verkreeg het Kartel alleen door een stugge volharding, stelt Hueting. Ze mogen bij de overheveling niet verdwijnen." Maar een probleem is dat artsen op Vlaams niveau geen medezeggenschap hebben.

Samenwerking ondersteunen
Kartel blijft achter de oorspronkelijke concepten staan: "De LMN's zijn belangrijk. Als kringen nieuwe opdrachten krijgen, moeten ze daarvoor ook geld krijgen. Impulseo mag niet verdampen of in iets anders opgaan."

Impulseo omvat starterspremies, een aanmoediging om zich in huisartsenarme zones te vestigen en steun voor samenwerking. "Kartel/ASGB wilde niet alleen samenwerking in groepspraktijken bevorderen, maar ook netwerken van huisartsenpraktijken ondersteunen."

"Impulseo III omvatte oorspronkelijk twee onderdelen: de ondersteuning van de soloarts, maar ook financiering van telematica. Men wilde de aankoop van servers ondersteun, om de samenwerking te promoten tussen artsen onderling en tussen artsen en andere zorgverleners. Meer werken in groepsverband, maar daarom niet noodzakelijk onder één dak."

Nieuwe wachtposten
De toekomst van de wachtposten ziet er afgelijnder uit: "Onkelinx heeft beloofd geld vrij te maken voor 15 nieuwe wachtposten per jaar. We zullen de volgende regering daaraan herinneren."

Kartel/ASGB staat achter de wachtposten. Een wachtpost oprichten blijft een keuze van de kring. "Maar oudere artsen moeten geen vernieuwing tegenhouden die vooral jongere artsen ten goede komt - en het beroep voor jongeren aantrekkelijker maakt." Uitbreiding van de wachtposten, betekent voor Kartel op termijn ook een uitbreiding naar de wachtdienst in de week.

Het Kartel heeft geen heilige koeien, zegt Hueting. "Maar besparen moet op een verstandige manier gebeuren. Men moet de excessen aanpakken, maar op een intelligente manier en evidence-based. Lineaire besparingen zijn domme besparingen, want ze treft zowel degenen die correct werken als de slechten."