Onderzoek per telefoon is toegestaan

Cassatie: huisarts mag medisch verslag voor dwangopname opstellen

Het Hof van Cassatie stelt dat het omstandig medisch verslag voorafgaand aan een beschermingsmaatregel ook door de behandelend huisarts mag worden opgesteld.

Herman Nys, em. prof. medisch recht KU Leuven, ex voorzitter VITAZ

In een arrest van 30 oktober 2025 (c.24.0305.N/2; nog niet gepubliceerd) heeft het Hof van Cassatie het beroep tegen een vonnis van de rechtbank van eerste aanleg van Brussel van 31 juli 2024 verworpen. Het arrest heeft betrekking op een zaak die zich afspeelde voor de wijziging van de Wet van 28 juni 1990 "betreffende de bescherming van de persoon van de geesteszieke" door de wet van 16 mei 2024.

Die wet luidt nu: "wet inzake de bescherming opgelegd aan een persoon met een psychiatrische aandoening". Maar de gevolgen van het arrest zijn ook relevant voor de toepassing van de gewijzigde wet. Elke arts wordt geacht de nodige objectiviteit aan de dag te kunnen leggen, tot bewijs van het tegendeel.

Behandelend huisarts is objectief tot bewijs van het tegendeel

Voor de rechtbank van eerste aanleg had de eisende partij aangevoerd dat de behandelende huisarts geen verslag zou kunnen opstellen wegens een gebrek aan objectiviteit en mogelijke vooringenomenheid. De rechtbank kon dat argument niet bijtreden.

Het beroep van arts is onlosmakelijk verbonden met bepaalde beroepswaarden zoals professionaliteit, respect, integriteit en verantwoordelijkheid. Elke arts wordt geacht zijn beroep in een en geweten uit te oefenen en de nodige objectiviteit aan de dag te kunnen leggen.

De eisende partij bracht volgens de rechtbank geen enkel stuk bij waaruit zou moeten blijken dat de huisarts niet over de nodige beroepsernst en objectiviteit beschikte om dergelijk medisch verslag op te stellen. Het verslag is een opeenvolging van feitelijke vaststellingen.

Daaruit volgt volgens de rechtbank dat alle toepassingsvoorwaarden van artikel 5 § 2 van de wet van 26 juni 1990 vervuld zijn en dat bijgevolg het omstandig geneeskundig verslag geenszins behept is met formele gebreken.

Het Hof van Cassatie  oordeelde dat de rechtbank met deze redenen het verweer van de eisende partij had verworpen en beantwoord en dat dit verweer feitelijke grondslag miste. Met andere woorden: de behandelende arts mag het omstandig medisch verslag opstellen, tenzij er stukken zijn waaruit blijkt dat hij/zij niet over de nodige beroepsernst en objectiviteit beschikt om dit verslag op te stellen.

Onderzoek per telefoon is toegestaan

Voor het Hof van Cassatie had de verzoekende partij ook nog aangevoerd dat de behandelende huisarts het verslag had gesteund op eigen voorkennis uit het verleden, terwijl de wet stelt dat het verslag moet zijn gebaseerd op een onderzoek dat ten hoogste 15 dagen oud is.

Maar de beoordeling van dat argument verplicht het Hof van Cassatie tot een onderzoek van feiten, waarvoor het Hof niet bevoegd is. Dat middel was niet ontvankelijk.

Het Hof van Cassatie oordeelde ook nog dat artikel 5 § 2 niet uitsluit dat het omstandig medisch verslag gebaseerd wordt op een telefonisch medisch onderzoek voor zover dit onderzoek ten hoogste 15 dagen oud is.

Het middel dat uitgaat van een andere rechtsopvatting faalt naar recht.

U vindt hiernaast een link naar het arrest.