Gendergekte en de crisis in de wetenschap
In de jaren 1990 beleefden we een epidemie van “verdrongen herinneringen”. Het betrof traumatische gebeurtenissen in de kindertijd die zich louter in gesloten slaapkamers afspeelden. Verdrongen herinneringen werden nooit gedocumenteerd, gedocumenteerde trauma’s werden nooit verdrongen. Integendeel: echte trauma’s worden herbeleefd, niet verdrongen. De epidemie is toen stilletjes uitgedoofd, al is er soms nog een geruchtmakende “getuigenis”.
In de 21ste eeuw spoelt nu een nieuwe golf van wetenschapsontkenning over de westerse wereld en de Academie: de gendercultus. Omdat biologie in het medisch onderwijs nog steeds zeer zwak is, een zeer korte cursus. Mensen zijn zoogdieren, zoogdieren zijn gonochoor. Voortplanting wordt geregeld door twee sekses: mannen en vrouwen, die voor reproductie zijn aangewezen op elkaar. Sekse is binair, de aantrekkingskracht tussen de seksen is dat niet, maar een spectrum: van heteroseksueel tot homoseksueel of iets ertussen. Tot slot beschrijft het begrip gender hoe we omgaan met sekse en seksualiteit: het geheel van sociale, psychologische en gedragsmatige aspecten van het man of vrouw zijn.
Mensen zijn primaten en bij primaten zijn de seksen dimorf: mannen zijn groter en sterker dan vrouwen. Zwakkere vrouwen, die ook meer te verliezen hebben, herkennen mannen daarom vlot. Ook die met een pruik en hoge hakken. Mannen die binnendringen in vrouwelijke territoria worden als bedreigend ervaren – niet onterecht. Het verheffen van gender boven sekse ontkent een essentieel kenmerk van gender bij primaten: agressieve, gevaarlijke mannetjes.
'Je kan je biologie niet veranderen, biologie laat zich niet negeren'
Het is van alle tijden dat biologische mannen en vrouwen een tegengestelde genderrol aannemen, zogenaamde transvrouwen en transmannen. Je kan je biologie echter niet veranderen. Als je man en 1,80 bent, ben je geen vrouw en 1,60. Niemand heeft er zaken mee hoe je door het leven wil stappen. Maar ik mag me identificeren als een succesvolle rockzanger, dat verandert het feit niet dat ik niet kan zingen. Biologie laat zich niet ontkennen. In de geneeskunde primeert die biologie: een transvrouw is een man: in alle cellen, organen en systemen staat “man”. Er is geen baarmoeder, wel een prostaat. Ook in de sport primeert de biologie: door ons dimorfe karakter als primaat zijn vrouwen geen partij voor mannen. Mannen kunnen een bedreiging vormen voor zwakkere vrouwen, waardoor vrouwen recht hebben op bescherming. Een transman blijft een biologisch zwakkere vrouw: daar speelt dat probleem niet.
Een man die een vrouwenrol wil aannemen: dat is haar keuze en hoort geen probleem te zijn. Maar een transvrouw is een transvrouw. Geen vrouw, hoe graag ze dat ook zou willen. Je kan je biologie niet veranderen, biologie laat zich niet negeren. De problematiek is (vooral in de Angelsaksische wereld) ontstaan omdat transvrouwen beweren vrouw te zijn, maar als sterkere mannen vrouwen verdringen in sport en maatschappij en in gevaar brengen. Aanvaard de condition humaine: wees wie je wil zijn, maar aanvaard wat je niet kan zijn.
Luc Bonneux is epidemioloog en ouderenarts.