Paracetamol moeilijker te filteren dan sertraline
Hoe resten van geneesmiddelen uit drinkwater filteren?
Onderzoekers van KU Leuven hebben getest welke filtratiemembranen het meest geschikt zijn om organische microverontreinigingen – zoals resten van geneesmiddelen en pesticiden – uit drinkwater te filteren.
Organische microverontreinigingen (OMV’s) zijn stoffen die in zeer kleine hoeveelheden in oppervlakte- en drinkwater voorkomen. Ze zijn onder meer afkomstig van geneesmiddelen, landbouw en industrie, en worden door klassieke waterzuivering moeilijk verwijderd.
Omdat ze op lange termijn schadelijk kunnen zijn voor mens en milieu, zijn sinds maart 2024 de Europese richtlijnen voor waterkwaliteit aangescherpt.
Een team van de KU Leuven heeft getest hoe dat het beste kan met commercieel beschikbare methoden. “Er bestaan op dit moment filtratiesystemen voor OMV’s, maar het is voor waterzuiveringsbedrijven vaak onduidelijk hoe efficiënt ze zijn,” vertelt professor Ivo Vankelecom van de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen van KU Leuven.
Slimme filtering
De onderzoekers hebben vijftien commercieel beschikbare nanofiltratie- en omgekeerde osmosemembranen beoordeeld op hun vermogen om resten van tien veelvoorkomende OMV’s te verwijderen.
In de eerste ronde werd met een snelle testopstelling de beste selectie gemaakt. De vier sterkst presterende membranen haalden gemiddeld 90% van de OMV’s uit het water, zonder essentiële zouten te weerhouden. Vervolgens werden ze ook getest in een realistischere opstelling met stromend water, wat dezelfde goede resultaten opleverde.
De onderzoekers hielden rekening met de chemische eigenschappen van de OMV’s, zoals grootte, lading en oplosbaarheid. Zo konden ze beter begrijpen waarom resten van bepaalde stoffen moeilijker te verwijderen zijn.
Paracetamol bijvoorbeeld glipt makkelijker door het membraan dan sertraline, een antidepressivum, dat door zijn omvang en structuur wel efficiënt wordt tegengehouden.
Betere keuzes
"Deze studie toont aan dat het mogelijk is om zelfs moeilijk te detecteren stoffen uit drinkwater te halen met commercieel beschikbare technologie," zegt professor Deirdre Cabooter van de Faculteit Farmaceutische Wetenschappen (KU Leuven). "We bieden hiermee wetenschappelijk onderbouwde keuzes aan voor watermaatschappijen die hun zuivering willen verbeteren."
Het onderzoek is deel van een ruimer FWO SBO-project met UGent over micropolluenten. De studie ‘Selection of Optimal Nanofiltration/Reverse Osmosis Membranes for the Removal of Organic Micropollutants from Drinking Water’ door Tasdemir et al. verscheen in Membranes (doi: 10.3390/membranes15060183). Het onderzoek werd gefinancierd door het FWO en EU (SYMSITES).
