Cabotegravir-rilpivirine: doeltreffend vanaf 'de eerste dag'

Op het EACS 2025 is een Spaanse studie gepresenteerd waarvoor de vorsers zijn uitgegaan van de RELATIVITY-studie. In de studie tonen ze aan dat overschakeling op langwerkende injecties van cabotegravir + rilpivirine (CAB/RPV) een langdurige virale suppressie verzekert bij jongvolwassenen die de infectie hebben opgelopen bij de geboorte.

Ondanks een vaak lang en complex therapeutisch traject blijken de resultaten vergelijkbaar met de resultaten die worden behaald bij jongvolwassenen die via horizontale weg zijn geïnfecteerd.

Jongvolwassenen die bij de geboorte zijn geïnfecteerd, vormen een speciale groep bij de behandeling van hiv. Al sinds hun kindertijd krijgen ze antiretrovirale middelen. Niet zelden wordt het virus resistent tegen de behandeling en vaak worden ze het moe geneesmiddelen te moeten innemen. De Spaanse RELATIVITY-studie heeft onderzocht of overschakeling van die patiënten op langwerkende injecties van CAB/RPV - zodra ze de volwassen leeftijd bereiken - een veilig en virologisch effectief alternatief is.

Verschillende profielen, een evenwichtige cohorte

De studie is uitgevoerd bij 56 jongvolwassenen, van wie er 28 zijn geïnfecteerd bij de geboorte en 28 via horizontale weg. De gemiddelde leeftijd was circa 27 jaar in beide groepen. De groep die is geïnfecteerd bij de geboorte, bestond vooral uit vrouwen (57%) en had een veel langer therapeutisch traject achter de rug: gemiddeld 25 jaar antiretrovirale behandeling tegenover gemiddeld drie jaar bij de patiënten die via horizontale weg werden geïnfecteerd.

De patiënten die bij de geboorte het virus opliepen, hadden vaker een voorgeschiedenis van virologisch falen (25% vs. 3,6%) en vertoonden vaker mutaties die resistentie opwekken, met name de M184V-mutatie (31% vs. 0%).

Naar een lichtere behandeling

De overschakeling op CAB/RPV had vooral tot doel de belasting als gevolg van de verplichte dagelijkse perorale inname van geneesmiddelen te verlichten. Alle 58 patiënten hadden een onmeetbaar lage viruslast bij overschakeling op de injecties. De duur van een onmeetbaar lage viruslast bedroeg gemiddeld 72 maanden bij de jongeren die bij de geboorte het virus opliepen, en 24 maanden bij de patiënten bij wie dat via horizontale weg gebeurde.

Bewezen virologische werkzaamheid

Na een follow-up van zeven maanden vertoonde geen enkele patiënt een detecteerbare viruslast (> 50 kopieën/ml). Na 13 maanden is slechts één geval van virologische rebound waargenomen in de groep die bij de geboorte is geïnfecteerd, en geen enkel in de andere groep. Bij de 56 patiënten is slechts een geval van therapiefalen geregistreerd, meer bepaald bij een patiënt die bij de geboorte is geïnfecteerd.

Goede tolerantie en persistentie behandeling

Al bij al werd de behandeling goed verdragen. Slechts drie patiënten die bij de geboorte geïnfecteerd raakten, hebben de behandeling stopgezet (therapiefalen, kinderwens, niet-naleven van de geplande consultaties) en vier patiënten die via horizontale weg zijn geïnfecteerd. De mediane tijd tot stopzetting van de behandeling was langer bij de patiënten die bij de geboorte besmet raakten (12 maanden vs. 3,7 maanden).

Dat wees erop dat de injecties goed werden aanvaard. Ondanks het langere therapeutische traject en de hogere frequentie van resistentiemutaties was de virologische respons bij de jongvolwassenen die bij de geboorte zijn geïnfecteerd, vergelijkbaar met die bij de patiënten die via horizontale weg zijn geïnfecteerd. Er is geen resistentie opgetreden tijdens behandeling met CAB/PRV. Het schema is dus betrouwbaar op lange termijn.

Naar een andere follow-up

De RELATIVITY-studie toont aan dat langwerkende injecties van CAB/RPV doeltreffend zijn en goed worden verdragen door jongvolwassenen die bij de geboorte het virus opliepen. Dat bevestigt dat een lichter behandelschema, dat tot nog toe enkel wordt voorgeschreven bij patiënten met een eenvoudiger profiel, ook kan worden voorgeschreven in een populatie die lang verstoken is geweest van therapeutische innovaties.

Bij die jongvolwassenen, die al sinds hun kindertijd een strikte therapietrouw aan de dag leggen, is overschakeling op injecties van cabotegravir + rilpivirine om de twee maanden een echt keerpunt, dat de weg vrijmaakt voor een eenvoudigere, soepelere behandeling, die beter aansluit bij hun dagelijkse leven.

Ref.: Bernardino J.I. et al. Mondelinge abstract O2.2, EACS 2025, Parijs.