Totale gebruik nog steeds te hoog.
Sterkste daling in antibioticagebruik in vijf jaar
De Onafhankelijke Ziekenfondsen hebben een forse daling (-4%) van het antibioticagebruik vastgesteld. Hoewel dit een bemoedigende trend is, is het niet genoeg om de gestelde doelen te bereiken. Het totale gebruik van antibiotica is nog steeds te hoog.
Aan de vooravond van de "World Antibiotic Awareness Week" hebben de Onafhankelijke Ziekenfondsen enkele nogal bemoedigende cijfers gepubliceerd over het antibioticagebruik in België, gebaseerd op statistieken van hun leden.
Tussen juli 2024 en juni van dit jaar kreeg 29,5% van de patiënten ten minste één antibioticum verstrekt door een openbare apotheek, tegenover 33,4% een jaar eerder. "Dit is de sterkste daling sinds vijf jaar", noteren de Onafhankelijke Ziekenfondsen. De daling is vooral uitgesproken bij jongeren.
Dit is een bemoedigende trend, maar het is nog steeds niet genoeg om de gestelde doelen te bereiken, omdat het totale antibioticagebruik in ons land te hoog blijft.
Enkele kerncijfers
- Daling van het aantal patiënten dat antibioticum gebruikt.
- Een lagere winterpiek: in de periode waarin het antibioticagebruik het hoogst is, bedroeg het aandeel mensen dat een antibioticum kreeg 4,6% - tegenover 5,5% in 2023-2024 en 6,5% in 2022-2023.
- Dalend volume: de totale verstrekte hoeveelheid daalde van 15,6 naar 13,8 miljoen gedefinieerde dagelijkse doses (DDD's), oftewel -11,5%.
- De gemiddelde dosis per patiënt (gemiddelde dagelijkse dosis per 1.000) is ook gedaald, van 17,8 naar 15,7.
Deze daling weerspiegelt de gezamenlijke inspanningen van de gezondheidssector: implementatie van het Belgische nationale actieplan One Health tegen antimicrobiële resistentie (AMR), een voorschrijfbarometer voor huisartsen met individuele feedback, bewustmakingscampagnes van de ziekenfondsen en andere initiatieven om een rationeler gebruik van antibiotica te bevorderen, stellen de Onafhankelijke Ziekenfondsen.
Nog te ver van de doelstellingen...
Maar de meeste doelstellingen van het actieplan blijven nog buiten bereik. Het totaal volume zou met 40% moeten verminderen tegen 2030. Het aandeel amoxicilline ten opzichte van amoxicilline + clavulaanzuur is nog te laag. Het aandeel tweedelijns antibiotica bedraagt nog steeds 43%, meer dan het dubbele van de aanbevolen drempel (20%).
Positief is echter dat de zogenaamde "toegankelijke" antibiotica , die effectief zijn en een laag resistentiepotentieel hebben, 71% van de totale hoeveelheid uitmaken, "waarmee ze de doelstelling van 65% overtreffen", aldus de Onafhankelijke Ziekenfondsen.
De Onafhankelijke Ziekenfondsen wijzen de overheid ook op de dringende noodzaak om antibiotica in eenheidsdoses te kunnen afleveren. Deze maatregel dient bij voorkeur gepaard te gaan met de marketing van geschikte verpakkingen door de industrie en met passende voorschriften met vermelding van de behandelingsduur.