Tussen ‘anders zijn’ en aansluiting zoeken
Leren en leven met hoogbegaafdheid
Dit najaar verschenen twee boeken over hoogbegaafdheid bij Vlaamse uitgeverijen. Alsof het is afgesproken, vullen ze elkaar mooi aan.
Hoogbegaafd opgroeien werd geschreven door Michelle Dewulf, departementshoofd lerarenopleiding aan Hogeschool PXL en Isabelle François, coach en lesgever in deeltijds onderwijs voor cognitief talent. Lore Dewulf, auteur van Hoogbegaafd zijn, is pedagoog en – zoals de titel al weggeeft– zelf hoogbegaafd.
Beide publicaties vertrekken vanuit dezelfde drijfveer: misverstanden over hoogbegaafdheid de wereld uit helpen en de erkenning en het begrip voor hoogbegaafdheid stimuleren. De auteurs combineren wetenschappelijke inzichten met eigen praktijkervaring en willen zowel hoogbegaafden zelf als hun omgeving ondersteunen. Toch verschillen ze duidelijk in invalshoek, toon en beoogde doelgroep.
Leren met hoogbegaafdheid
Hoogbegaafd opgroeien richt zich in de eerste plaats op de problemen van hoogbegaafde kinderen en jongeren. Die heten sinds het Vlaamse decreet Leersteun (1 september 2023) officieel ‘cognitief sterk functionerende leerlingen’, wat de auteurs een veel te beperkende term noemen.
Hoogbegaafdheid is immers meer dan een hoog IQ of opvallende schoolprestaties; het houdt ook eigenschappen in zoals een kritische ingesteldheid, intense emoties en een sterk rechtvaardigheidsgevoel – eigenschappen die een schoolse omgeving of in een gezin tot spanningen en conflicten kunnen leiden wanneer ze verkeerd begrepen worden.
Dewulf en François besteden veel aandacht aan het opvoedkundige en onderwijskundige perspectief: hoe herken je hoogbegaafdheid in de klas of thuis, welke mythes doen de ronde, en hoe kun je misverstanden doorbreken?
Hun boek is daardoor geschikt voor ouders, leerkrachten en professionals die houvast zoeken bij de opvoeding of begeleiding van jonge hoogbegaafden. Het bevat tal van concrete adviezen voor herkenbare situaties in school- en gezinscontext.
De ondertitel – Allesbehalve een luxeprobleem – maakt meteen duidelijk dat het hen te doen is om de maatschappelijke en emotionele uitdagingen die met hoogbegaafdheid gepaard gaan, eerder dan om een vermeende voorsprong.
Leven met hoogbegaafdheid
Lore Dewulf onderzoekt in Hoogbegaafd zijn dan weer wat het betekent om hoogbegaafd te zijn, en welke impact die identiteit heeft op vriendschappen, relaties, de werkomgeving en in een gezin met een hoogbegaafde ouder.
Ze put daarbij uit haar eigen ervaring en uit die van volwassen lotgenoten. Hun getuigenissen maken pijnlijk voelbaar hoe vaak hoogbegaafde mensen op onbegrip en afwijzing botsen.
Dewulf toont hoe hoogbegaafden hun eigen patronen en valkuilen kunnen herkennen, hun talenten kunnen laten renderen, en hoe ze kunnen leven op de snijlijn tussen ‘anders zijn’ en aansluiting zoeken.
Wie beide boeken na elkaar leest, krijgt een veelzijdig beeld van wat hoogbegaafdheid werkelijk betekent.
Michelle Dewulf, Isabelle François: Hoogbegaafd opgroeien. Allesbehalve een luxeprobleem. Borgerhoff & Lamberigts, 2025
Lore Dewulf: Hoogbegaafd zijn. Pelckmans, 2025
