Meer hepatitis A in Oostenrijk, Tsjechië, Hongarije en Slowakije

ECDC vaardigt rapid risk assessment uit

Het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) heeft een snelle risicobeoordeling uitgebracht naar aanleiding van een uitbraak van hepatitis A in meerdere landen in de EU. Tussen januari en mei 2025 is een aanzienlijke toename van infecties met het hepatitis A-virus gemeld in Oostenrijk, Tsjechië, Hongarije en Slowakije.

De toename van hepatitis A-infecties treft vooral volwassenen die dakloos zijn, mensen die drugs gebruiken of injecteren en mensen die in slechte hygiënische omstandigheden leven en beperkte toegang hebben tot gezondheidszorg. Ook zijn gevallen gemeld onder leden van de Roma-gemeenschappen in zowel Tsjechië als Slowakije.

De vier getroffen landen hebben dit jaar al 2.097 gevallen van hepatitis A gemeld. Slowakije - waar sinds eind 2022 een uitbraak gaande is - heeft al 880 gevallen gemeld in 2025. Oostenrijk heeft al 87 bevestigde gevallen geregistreerd, waaronder drie sterfgevallen, waarmee het totaal van 2024 al is overschreden. In Tsjechië zijn in 2025 reeds 600 gevallen bevestigd, waaronder zes sterfgevallen. Hongarije heeft dit jaar 530 gevallen gemeld, voornamelijk onder volwassenen. 

Gerelateerde uitbraken 

Duitsland, hoewel niet beschouwd als een getroffen land, identificeerde drie gevallen met genomische profielen die overeenkomen met die in Hongarije en Oostenrijk. Genetische sequencing suggereert voortdurende overdracht van persoon op persoon binnen verbonden sociale netwerken of geografische gebieden, in plaats van meerdere ongerelateerde uitbraken. 

Deze bevindingen bevestigen grensoverschrijdende overdracht en onderstrepen de noodzaak van gecoördineerde actie op het gebied van de volksgezondheid, evenals het belang van samenwerking, tijdige detectie en gerichte interventies.

Verhoogd risico 

In de EU-landen waar zich momenteel uitbraken voordoen, is de kans op aanhoudende overdracht en circulatie van het virus groot onder mensen die in slechte hygiënische omstandigheden leven, mensen die drugs injecteren en mensen die dakloos zijn. Omdat de ernst van hepatitis A toeneemt met de leeftijd, wordt het risico voor deze groepen als hoog beschouwd voor volwassenen van 40 jaar en ouder. Voor mensen met een bestaande leverziekte of oudere volwassenen kan het risico zeer hoog zijn.

Aanbevelingen voor de EU 

Het ECDC beveelt aan dat de volksgezondheidsautoriteiten in de EU een combinatie van maatregelen nemen, waaronder epidemiologisch onderzoek, gerichte preventie en voorlichting aan de gemeenschap, om de uitbraak in te dammen en de volksgezondheid te beschermen:

• Voortzetting van het onderzoek naar de routes waarlangs hepatitis A wordt overgedragen en uitbreiding van de sequentieanalyse om inzicht te krijgen in het volledige epidemiologische beeld. 
•  Gerichte vaccinatie van bevolkingsgroepen met een grotere kans op blootstelling aan het virus moet ook worden overwogen.
•  Postexpositieprofylaxe met het hepatitis A-vaccin moet prioriteit krijgen voor naaste contacten van geïdentificeerde gevallen volgens nationale richtlijnen. 
•  Ervoor zorgen dat mensen met een grotere kans op blootstelling gemakkelijk toegang hebben tot basishygiëne zoals zeep en water op plaatsen die voor hen toegankelijk zijn, zoals openbare toiletten, daklozenopvang, voedselbanken.
•  Outreachactiviteiten afstemmen op de behoeften en kennis van bevolkingsgroepen met een grotere kans op blootstelling. Geef bijvoorbeeld informatie in meerdere talen, aangepast aan verschillende niveaus van geletterdheid, en ga in op geruchten en verkeerde informatie die mogelijk de ronde doen.