Condoom met humor

Het Rijksmuseum in Amsterdam pakt sinds begin deze maand uit met een nieuwe ‘blikvanger’: een condoom uit 1830.

Wie Rijksmuseum Amsterdam zegt, denkt meteen aan De Nachtwacht van Rembrandt. Het museum bestaat echter uit meer dan alleen een indrukwekkende collectie schilderijen. Minstens even indrukwekkend – maar veel minder bekend – is het Rijksprentenkabinet. Deze collectie bevat ongeveer 750.000 prenten, tekeningen en foto’s. Een half jaar geleden kocht het museum op een veiling een uniek stuk dat nog niet in de collectie voorkwam: een condoom uit 1830.

Het bijna tweehonderd jaar oude voorbehoedsmiddel is waarschijnlijk gemaakt van de blindedarm van een schaap en is voorzien van een meer dan opmerkelijke tekening van een non met drie geestelijken. De non zit met gespreide benen voor drie geestelijken terwijl ze met haar vinger naar één van hen wijst. De mannen houden hun rokken omhoog en tonen hun lid. De woorden ‘Voilà mon choix’ zijn zowel een parodie op de Griekse mythe van Paris, die moest bepalen wie de mooiste vrouw ter wereld was, als een kritiek op het celibaat.

Bordeelsouvenir

Mogelijk gaat het om een bordeelsouvenir waarvan er – voor zover bekend – slechts twee bewaard zijn gebleven. Het stuk is niet enkel interessant omwille van de zeldzaamheid, maar ook omdat het een nieuw inzicht geeft in seksualiteit en prostitutie in de negentiende eeuw. Het verbeeldt zowel de speelse als de ernstige kant van seksuele gezondheid. De zoektocht naar genot stond naast de angst voor soa’s, met name syfilis, en ongewenste zwangerschap.

Het condoom wordt tot eind november getoond in een tijdelijke tentoonstelling van 19de-eeuwse prenten, tekeningen en foto’s rond het thema prostitutie en seksualiteit.