Vermageren essentieel bij type 2-diabetes

Mensen met type 2-diabetes vertonen vaak overgewicht of zwaarlijvigheid. Die mensen krijgen dan ook de raad te vermageren. Maar is vermageren ook wenselijk als het gewicht normaal of bijna normaal is? Op het recente congres van de EASD zijn de resultaten gepresenteerd van de reTUNE-studie (Reversal of Type 2 Diabetes upon Normalisation of Energy Intake in the Non-obese), die daar een beter idee over geven.

In die studie hebben 20 patiënten met type 2-diabetes (maximale BMI 27 kg/m², gemiddelde leeftijd 59 jaar, 13 vrouwen) een vermageringsprogramma gevolgd: eerst twee weken een strikt dieet van 800 kcal per dag en daarna vier tot zes weken waarin ze moesten proberen het nieuwe gewicht op peil te houden. Die sequentie werd herhaald tot de patiënten 10-15% van hun initiële gewicht waren kwijtgeraakt of werd stopgezet na drie pogingen.

Bij 14 (70%) van de 20 patiënten is de diabetes in remissie gegaan (HbA_1c-gehalte < 6,5% zonder medicatie gedurende minstens zes maanden), dus nagenoeg even vaak als bij patiënten met overgewicht of obesitas. Op het ogenblik van de remissie waren de patiënten gemiddeld 7,7 kg (10,7% van het initiële gewicht) vermagerd en het gewicht is daarna stabiel gebleven tussen 6 en 12 maanden. De gemiddelde BMI is gedaald van 24,8 naar 22,4 kg/m² en het totale lichaamsvet van 32,1% naar 27,7%. Die waarden benaderden dus de waarden gemeten bij 20 controlepersonen van dezelfde leeftijd en hetzelfde geslacht zonder type 2-diabetes (BMI gemiddeld 21,5 kg/m² en totaal lichaamsvet gemiddeld 24,6%).

Bij MRI was de hoeveelheid vet in de lever sterk gedaald (van 4,1% naar 1,4%), dus bijna even weinig als bij de controlepersonen. Door de vermindering van het vetweefsel in de pancreas (van 5,8% naar 4,3%) is de activiteit van de β-cellen nagenoeg normaal geworden.

Die gegevens wijzen er dus op dat type 2-diabetes veeleer te wijten is aan een ophoping van visceraal vet, dat het lichaam niet goed kan verwerken, dan aan een te hoge BMI. Dik of niet, iedereen kan een gegeven hoeveelheid visceraal vet verdragen, maar als die persoonlijke afbreekwaarde wordt overschreden, kan er type 2-diabetes optreden.

Het goede nieuws is dat een vermagering met circa 10% de situatie herstelt. Dik of niet, mensen met type 2-diabetes vinden baat bij vermagering.

Naar de presentatie van R. Taylor. EASD 2022, OP46-255.