Een huisartsenbudget voor de psycholoog?

Patiënten kunnen maar bij 30% van de klinisch psychologen terecht voor terugbetaalde therapie. Volgens Koen Lowet is 1,5 miljard euro nodig om hulp bij de klinisch psycholoog echt terugbetaald te maken.

Minister Frank Vandenbroucke (Vooruit) breidde het plan van zijn voorganger Maggie Deblock (Open VLD) voor de eerstelijnspycholoog uit en verviervoudigde zo ongeveer het beschikbare budget: van 40 miljoen naar 151 miljoen euro.

De klinisch psychologen die toetreden tot de conventie, krijgen in het nieuwe plan een betere terugbetaling - de patiënt betaalt zelf evenwel maar 11 euro voor een individuele sessie (2,5 euro voor een groepsessie).

De beperking op de indicaties voor het systeem (depressie, angst, alcoholgebruik,... ) vallen weg, ook meer gespecialiseerde behandelingen zijn in het systeem mogelijk, en de 'poortwachterfunctie' van de huisarts valt weg.

In de Artsenkrant hadden we het al uitgebreid over het nieuwe systeem. We herhalen enkele punten, vooral omdat ze nu onder vuur komen van de psychologen.

Dat mensen nu ook bij een 'geconventioneerde' psycholoog terechtkunnen zonder verwijsbriefje - zorgde voor nogal wat negatieve reacties bij (een aantal) huisartsen.

Het moet wel gezegd: de verwijzing door de huisartsen in het oude systeem werd wel als één van de bottlenecks ervaren. Deze eerstelijnspycholoog werd niet meteen een succes, onder meer omdat huisartsen het systeem niet voldoende kenden - en/of niet graag doorverwezen naar eerstelijnspsychologen die ze alleen van naam kennen.

Het nieuwe systeem is in die zin dus 'laagdrempelig'. De patiënt kan bij het lokale ggz-netwerk terecht om te zien bij welke psycholoog - of orthopedagoog - hij tegen terugbetaling terechtkan. Hij kan daar in principe rechtstreeks naartoe stappen.

Je zult uiteindelijk maar bij een 30% van alle klinisch psychologen terechtkunnen tegen het terugbetalingstarief. Het wordt "met een vergrootglas zoeken", heette het vorige week in een artikel in De Standaard.

Het zijn de ggz-netwerken die deze laagdrempelige psychologische hulp lokaal organiseren, in het kader van de vermaatschappelijking van geestelijke gezondheidszorg. Zij begeleiden de klinisch psychologen die in deze conventie stappen.

De GMD-houdend huisarts wordt op de hoogte gebracht van het starten en het stoppen van de therapie. Alleen de patiënt - niet de psycholoog - kan daarvan afzien.

De klinisch psychologen moeten een plan opstellen voor de patiënt die ze begeleiden - dat plan geldt als communicatie-instrument binnen het netwerk.

Maar volgens het artikel in De Standaard zijn vele psychologen het niet met dit systeem eens.

Ze vinden dat ze te veel aan het handje gehouden worden door het netwerk, dat dit hun autonomie bedreigt . Ze vinden de communicatie met de huisarts over de behandeling een inbreuk op het beroepsgeheim.

De patiënt multidisciplinair of interdisciplinair begeleiden wordt hier dan wel ver zoeken.

Het artikel in De Standaard spreekt over kinderziekten van het systeem. Maar gaat het over kinderziekten, of ingebouwde mechanismen om de kwaliteit van het systeem te bewaken?

Volgens Koen Lowet wordt het nu tot 2023 wachten, wanneer het huidige project geëvalueerd wordt, voordat terugbetaling van elke klinische psycholoog opnikeuw op de agenda kan worden gezet. Dat zou volgen hem 1,5 miljard euro kosten.

Anderhalf miljard euro: dat is het hele deelbudget 'raadplegingen en bezoeken' voor huisartsen - veruit het grootste onderdeel van het hele huisartsenbudget.

Vraag is of de algemene terugbetaling van een consultatie bij de klinische psycholoog (en orthopedagoog) sowieso het streefdoel is. Is de inbedding van deze laagdrempelige psychische zorg in de ggz-netwerk een (storende) bug of een (gewilde) feature? De minister zelf heeft zijn licht hierop nog niet laten schijnen.