Eindejaarsvragen (2)
Jan Eggermont
Professor KU Leuven
Welk boek, film, toneelstuk, concert, cd, … heeft u dit jaar geraakt?
Zonder twijfel het optreden van VOCES8 in Flagey. Bijzonder was de vertolking van Don McLeans Vincent waarvan de aanhef 'Starry, starry night' verwijst naar Van Goghs De sterrennacht. Het start met zijn gevoelens van eenzaamheid (They would not listen), maar eindigt met empathie en begrip (Now, I understand). Zo is het ook een eerbetoon aan wie de wereld anders beleeft en net daardoor een boodschap heeft.
Welke gebeurtenis van het afgelopen jaar heeft indruk op u gemaakt?
In 2025 overleed Jane Goodall. Vanuit haar studies van chimpansees ontwikkelde zij een levensfilosofie van harmonie en samenhang tussen alle levende wezens. Dit vertaalde zich in diep respect voor mens en natuur. Zij was ervan overtuigd dat ieder van ons kan bijdragen aan een betere wereld, hoe klein ook de realisatie. Mocht er op wereldschaal een Raad der Wijzen bestaan, dan had zij daar zeker deel van uitgemaakt.
Wat is voor u de belangrijkste evolutie in de geneeskunde of gezondheidszorg van het afgelopen jaar?
Dit jaar lanceerde China het Primate Brain Mapping Initiative met als doel de honderd miljard neuronen in onze hersenen, inclusief hun connecties, volledig in kaart te brengen. Dit is een bijzonder ambitieus project met een tijdsspanne van 25 jaar en gigantische budgetten. Het staat ook niet los van de huidige geopolitiek. Waar voorheen de USA het voortouw namen in zulke initiatieven, is het nu China die de leiding neemt.
Maaike Van Overloop
Huisarts en voorzitter Domus Medica 
Welk boek, film, toneelstuk, concert, cd, … heeft u dit jaar geraakt?
Lezen is altijd een beetje reizen. Boeken zijn ook altijd verbonden met vakantie. Dan heb ik tijd om door te lezen. Dit jaar was dat onder andere de Septologie van Jon Fosse. De reflecties en mijmeringen van dwalende gedachten, waren intrigerend genoeg om mee te gaan. Via dubbelgangers kreeg je inzicht in hoe keuzes het leven kunnen bepalen. En uiteraard ook een beetje omdat het in Sunnmore in Noorwegen afspeelt waar de oudste zoon dit jaar studeert.
Welke gebeurtenis van het afgelopen jaar heeft indruk op u gemaakt?
Bij bijna alles wat er gebeurt, zeker als mensen daar een opinie over willen weergeven, zie ik de impact van sociale media stijgen. Dat zie je bij extreme presidentschappen of conflicten, maar zelfs hier bij ons als het gaat over hoe we zelf reageren op zaken als een Paasakkoord of een zomerakkoord over de eigen sector. Ik hoop nog altijd dat we vanuit onze kritische opleiding ook de echte teksten laten leiden en niet enkel door wat anderen ons vertellen over wat zij denken dat iets wil zeggen. Denken moeten we toch zelf kunnen.
Wat is voor u de belangrijkste evolutie in de geneeskunde of gezondheidszorg van het afgelopen jaar?
Ik ben ontzettend blij met het kader van de gezondheidszorgdoelstellingen. Dat biedt duidelijkheid over keuzes die gemaakt worden in de middelen die we publiek hebben. Dat die keuze valt op een versterking van de eerste lijn en op initiatieven die de samenwerking tussen alle zorgactoren bevorderen, maakt het uiteraard sterker. Dat zijn belangrijke elementen die zorg dichter bij mensen en hun doelstellingen brengt. Ook het gegeven dat een kwaliteitsvolle palliatieve zorg zelf meegenomen is in een regeerakkoord zal op die GDOS kunnen rekenen.
Amber Van Baelen
ASO, voorzitter VASO 
Welk boek, film, toneelstuk, concert, cd, … heeft u dit jaar geraakt?
Theater O’Kontreir bracht een opvoering over de generatieverschillen tussen artsen. In een herkenbare en aangrijpende, interactieve voorstelling werden de uiteenlopende perspectieven van verschillende generaties artsen scherp en genuanceerd in beeld gebracht. De opvoering was soms confronterend, maar tegelijk ook verbindend. Begrip stond centraal, ook wanneer meningen verschilden over visies of aanpak. Het raakte me omdat net dat volgens mij het fundament vormt van een sterke brug tussen de verschillende generaties en fijne samenwerkingen creëert waarbij we kunnen blijven leren van elkaar.
Welke gebeurtenis van het afgelopen jaar heeft indruk op u gemaakt?
Een van de voor mij meest indrukwekkende ervaringen van het afgelopen jaar was mijn deelname aan het Tria-GO 4 Kids-project, een initiatief vanuit de pediatrie van het UZA. Kinderen en jongeren met een (chronische) aandoening worden gedurende negen maanden begeleid om deel te kunnen nemen aan een echte triatlon: zwemmen, fietsen en lopen. Op papier misschien ambitieus, maar in de praktijk bleek het vooral ongelooflijk inspirerend. Wat mij het meest raakte, was de veerkracht en vastberadenheid van deze jongeren. De drempels waarmee zij dagelijks geconfronteerd worden – medisch, sociaal en psychologisch – maken hun prestaties des te indrukwekkender.
Wat is voor u de belangrijkste evolutie in de geneeskunde of gezondheidszorg van het afgelopen jaar?
De introductie van RSV-immunisatie (en vaccinatie voor zwangere vrouwen) markeert een belangrijke stap in de preventieve kindergeneeskunde. Het vermindert ziekenhuisopnames aanzienlijk, beschermt de gezondheid van kinderen en verlaagt de druk op kinderafdelingen en intensive care units. Het voelt alsof er plots ook in de winter ruimte kan gemaakt worden voor andere opnames en pathologieën. Tegelijk brengt het nieuwe uitdagingen met zich mee: artsen, verpleegkundigen en huisartsen moeten nieuwe protocollen volgen, ouders goed informeren over timing en mogelijke bijwerkingen, en op heden ook bijkomend de logistiek van de vaccinaties mee organiseren. Toch merk ik dat iedereen graag een extra steentje bijdraagt om deze enorme groep van kinderen buiten de ziekenhuizen te kunnen houden tijdens de wintermaanden.
