Verband tussen prosociaal gedrag en fruit- en groenteconsumptie

Vriendelijk als kind, gezond als tiener

Een nieuwe analyse op basis van gegevens uit een longitudinaal onderzoek onder kinderen tussen 5 en 17 jaar heeft een verrassend verband aan het licht gebracht: kinderen die zich vriendelijk, zorgzaam en behulpzaam gedroegen (prosociaal waren), hadden meer kans om als tieners gezonde eetgewoonten te behouden. 

De bevindingen van het onderzoek, gepubliceerd in het American Journal of Preventive Medicine van Elsevier, suggereren dat het stimuleren van prosociaal gedrag tijdens de kindertijd een nieuwe interventiestrategie kan zijn om gezond eten te bevorderen.

Onderzoekers analyseerden gegevens uit de Millennium Cohort Study, een onderzoek dat kinderen die in het Verenigd Koninkrijk zijn geboren gedurende meer dan twintig jaar heeft gevolgd, vanaf hun geboorte. Ouders rapporteerden of hun kind op 5-, 7- en 11-jarige leeftijd hulpvaardig gedrag vertoonde dat blijk gaf van vriendelijkheid, zorgzaamheid en samenwerking, en de onderzoekers onderzochten of de mate waarin kinderen dit gedrag vertoonden verband hield met hun zelfgerapporteerde fruit- en groenteconsumptie in de adolescentie (beoordeeld op 14- en 17-jarige leeftijd).

Het ondersteunen van prosociaal gedrag in de kindertijd kan een veelbelovende strategie voor gezondheidsbevordering zijn om in de toekomst te overwegen

Andere focus

“Te vaak richten we ons op wat er misgaat in het leven van jongeren, maar wat we keer op keer van hen horen, is dat ze dat verhaal beu zijn. Ze willen dat volwassenen meer aandacht besteden aan wat er goed gaat, inclusief wat zij bijdragen aan hun families en gemeenschappen”, zegt hoofdonderzoeker Farah Qureshi, van de afdeling Bevolking, Gezin en Reproductieve Gezondheid van de Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health.

“Eerder onderzoek heeft aangetoond dat gedragingen die anderen helpen (zoals vrijwilligerswerk) verband houden met een betere gezondheid bij ouderen. We wilden weten of dit soort activiteiten ook gunstig zijn voor jongeren, waarbij we ons concentreerden op een breder scala aan prosociaal gedrag, zoals vriendelijkheid, samenwerking en zorg voor anderen. In ons huidige onderzoek hebben we ontdekt dat kinderen die op elke leeftijd consequent meer van dit soort positief sociaal gedrag vertoonden, meer geneigd waren om gezonde eetgewoonten te behouden tot in hun tienerjaren, een periode waarin voedingskeuzes patronen bepalen die van invloed kunnen zijn op de gezondheid gedurende het hele leven.”

Coauteur Julia K. Boehm (afdeling Psychologie, Chapman University) voegt hieraan toe: “Prosociaal gedrag, zoals rekening houden met de gevoelens van anderen, delen, helpen als iemand gewond of van streek is, vriendelijk zijn en vrijwillig anderen helpen, kan de gezondheid beïnvloeden door de sociale banden van kinderen te versterken en hun psychologisch functioneren te verbeteren door een beter humeur, meer doelgerichtheid, een gevoel van competentie en een groter vermogen om met stress om te gaan te bevorderen. Al deze factoren dienen op hun beurt als bronnen die van invloed kunnen zijn op gezondheidsgerelateerde keuzes, zoals blijkt uit onze laatste bevindingen.”

Gezondheidsvoordeel

De sterke punten van het onderzoek zijn onder meer de grote steekproef, het longitudinale ontwerp en de uitgebreide covariabele correctie. Opvoeding of andere aspecten van de gezinsomgeving kunnen ongemeten verstorende factoren zijn.

“Hoewel we vanwege de beschikbaarheid van gegevens geen rekening konden houden met veel van deze factoren, hebben we gecorrigeerd voor door ouders gerapporteerd eetgedrag in de kindertijd, samen met andere factoren die bijdragen aan het gezinsklimaat (bijv. sociaaleconomische factoren, burgerlijke staat van de ouders), die mogelijk verantwoordelijk zijn voor enige resterende verstoring”, leggen de auteurs uit.

Belangrijk is dat de analyse een potentieel gezondheidsvoordeel benadrukt – prosociaal gedrag – dat gedurende het hele leven positieve resultaten kan bevorderen

 Medeauteur Laura D. Kubzansky (afdeling Sociale en Gedragswetenschappen, Harvard T.H. Chan School of Public Health) leidt een nieuw onderzoeksprogramma naar de langetermijngevolgen van prosociaal gedrag voor de gezondheid.

Ze wijst erop dat "asset-based interventies de deur kunnen openen naar nieuwe en creatieve strategieën voor gezondheidsbevordering die jongeren aanspreken op een manier die aansluit bij hun inherente sterke punten, waaronder gedeelde waarden rond vriendelijkheid en samenwerking. Het ondersteunen van prosociaal gedrag in de kindertijd kan een veelbelovende strategie voor gezondheidsbevordering zijn om in de toekomst te overwegen."