Wereld Transplantatiedag

Post-transplantatiezorg kan beter

Naar aanleiding van Wereld Transplantatiedag (6 juni) roepen de Belgian Transplantation Society (BTS), patiëntenvereniging Transplantoux en Takeda Belgium op werk te maken van een beterezorg na transplantatie.

Filip Ceulemans

Elk jaar ondergaan er in Europa en Canada meer dan 70.000 mensen een levensreddende transplantatie. Daarvan worden er elke dag drie uitgevoerd in ons land. Vorig jaar waren het er 1.080, een stijging met 8,5% in vergelijking met het voorgaande jaar. De transplantatie is de eerste stap in de richting van een langer en gezonder leven, maar de tocht van de patiënt eindigt niet op het moment dat hij het operatiekwartier verlaat. Hij staat voor een lange revalidatie.

Optimale post-transplantatiezorg speelt een cruciale rol in het maximaliseren van de impact en effectiviteit van transplantaties. Het is voor de patiënten van groot belang om klinische en multidisciplinaire zorg, wetenschappelijk onderzoek en een optimale organisatie van de gezondheidszorg te stimuleren. De vooruitgang in preventieve en antivirale therapieën zorgde, samen met de implementatie van internationale best practice-richtlijnen, voor een aanzienlijke verbetering van de behandeling van infecties na een transplantatie. Toch zijn er nog steeds patiënten die tijdens hun herstel, zowel fysiek als mentaal, ernstige gevolgen ondervinden. “Het is dan ook noodzakelijk dat de post-transplantatiezorg voortdurend verbetert, met speciale aandacht voor de preventie van virusinfecties na transplantatie”, luidt het in een rapport dat de Belgian Transplantation Society (BTS), patiëntenvereniging Transplantoux en Takeda Belgium uitwerkten.

Elf concrete beleidsaanbevelingen 

1. Versterk de nauwkeurige verzameling van transplantatiegegevens — voor Eurotransplant bij solide orgaantransplantatie (SOT) en voor EBMT bij hematopoëtische stamceltransplantatie (HSCT) — door ziekenhuizen beter te ondersteunen met gerichte financiering en gekwalificeerd personeel.
2. Ontwikkel een duidelijke conventie voor multidisciplinaire zorg in alle transplantatiedomeinen, zodat patiënten hoogwaardige kwalitatieve zorg krijgen.
3. Investeren in de psychologische opvolging van patiënten tijdens hun transplantatietraject.
4. Erken de opleiding en ontwikkeling van gespecialiseerde transplantatieverpleegkundigen om patiënten te ondersteunen tijdens hun transplantatietraject door middel van een unieke professionele certificering.
5. Vergroot het bewustzijn rond infecties na transplantatie bij zorgverleners in spoedafdelingen.
6. Maak een universeel erkende ‘transplantatiekaart’ op voor personen die een SOT hebben ondergaan, zodat hulpverleners onmiddellijk een zicht krijgen op de transplantatiegeschiedenis van een patiënt en waakzaam kunnen blijven voor risico’s die zich na de transplantatie kunnen voordoen.
7. Voorzie een uitzondering voor ambulances om HSCT-patiënten over te brengen naar het transplantatieziekenhuis in plaats van het dichtstbijzijnde ziekenhuis gedurende de eerste zes maanden na de transplantatie.
8. Ontwikkel een duidelijk en beknopt post-transplantatiezorgtraject voor verschillende soorten transplantaties, zowel SOT als HSCT, met een overzicht van de geplande afspraken met het multidisciplinaire team om patiënten te ondersteunen in hun herstel.
9. Ontwikkel een toegankelijk onlineplatform dat uitgebreide en gebruiksvriendelijke informatie biedt over post-transplantatiezorg.
10. Identificeer en ondersteun ‘patiënt-partners’ om multidisciplinaire ondersteuning te bieden aan kwetsbare patiënten die minder bereikbaar zijn vanwege hun sociaaleconomische of andere barrières.
11. Ontwikkel alomvattende tools om medicatietrouw bij patiënten na een transplantatie te identificeren en aan te pakken, rekening houdend met individuele barrières en gerichte interventies