Leeftijdsgrens voor IVF met ingevroren eicellen naar 47 jaar: "Duur, onvoldoende doordacht en belastend voor de toekomst"
Het wetsvoorstel van CD&V om terugbetaling te voorzien voor het invriezen van eicellen rond 35-37 jaar, gevolgd door IVF tot de leeftijd van 47 jaar, stuit op kritiek van Wilfried Gyselaers, consulent hoogrisicozwangerschappen in ZOL Genk-Maaseik, Jessa Hasselt en Vesalius Tongeren. "Deze maatregel zal niet alleen de kosten van vruchtbaarheidsbehandelingen pijlsnel doen stijgen, het zal ook een toename betekenen van het aantal risicozwangerschappen als gevolg van hoge bloeddruk, suikerziekte en groei-achterstand."
Het aantal geboortes in België blijft jaar na jaar dalen. In 2024 werden er volgens het federaal statistiekbureau Statbel 108.680 baby's geboren, dat zijn er 5.200 minder dan het gemiddelde van de periode 2020-2023. Een van de redenen is dat vrouwen steeds later moeder worden. Hoe langer een vrouw wacht om zwanger te worden, hoe minder kinderen ze krijgt, vaak zelfs helemaal geen. "Daarom moet de medische vruchtbaarheidszorg toegankelijker", meent Nawal Farih, de fractieleider van de CD&V in de Kamer.
Het wetsvoorstel van Farih bestaat uit drie concrete maatregelen. In de eerste plaats wil ze dat het onderzoek waarmee de beschikbare eicelvoorraad wordt gemeten, wordt terugbetaald voor vrouwen tussen 30 en 37 jaar. In tweede instantie zouden vrouwen tussen 35 en 37 jaar hun eicellen goedkoper moeten kunnen laten invriezen voor later gebruik. Momenteel kost dat enkele duizenden euro. Ten slotte wil Farih dat IVF-behandelingen worden terugbetaald tot 47 jaar indien er gebruik wordt gemaakt van ingevroren eicellen. Vandaag kan IVF tot die leeftijd, maar worden er slechts zes behandelingsrondes terugbetaald tot de leeftijd van 42 jaar. Dat kost gemiddeld 3.000 euro.
Prof. Wilfried Gyselaers stelt zich ernstig vragen bij het CD&V-voorstel. Hij vreest met name dat er meer gezondheidsproblemen zullen opduiken bij een latere zwangerschap. "Het vaatstelsel van de mens verstijft geleidelijk met de leeftijd, wat betekent dat het lichaam van een 45-jarige zich moeilijker aanpast aan een zwangerschap dan het lichaam van een jongere vrouw. Hetzelfde geldt voor de suikerregeling." Concreet lopen vrouwen die op latere leeftijd (40+) zwanger worden een groter risico op hoge bloeddruk en suikerziekte. "Vanaf 40 jaar worden ook hogere sterftecijfers voor de moeder gerapporteerd. Om dit te voorkomen, zijn er meer inspanningen nodig voor een goede begeleiding van de zwangerschap en de bevalling. Dit is een extra kostenverhogende factor, die nu niet in rekening wordt genomen."
Ook voor de baby zijn er risico's verbonden aan de laattijdige zwangerschap. "Baby's geboren na IVF met ontdooide eicellen, hebben een lager geboortegewicht. Baby's met een laag geboortegewicht hebben als puber of jongvolwassene meer kans op diabetes of hoge bloeddruk. Vaak zijn deze aandoeningen sluipend en ongemerkt aanwezig wanneer ze zelf zwanger willen worden of komen ze tijdens de zwangerschap tot uiting. Op hun beurt zijn ze verantwoordelijk voor risicozwangerschappen met hogere kans op vroeggeboorten, te lage of te hoge geboortegewichten, moeilijke bevallingen en nakomelingen met gezondheidsproblemen. De huidige gezondheidszorg moet met het fenomeen van generatie-overdracht van gezondheid en ziekte veel meer rekening gaan houden, wil men beletten dat gezondheidszorg in de toekomst alsmaar duurder wordt voor elke leeftijdscategorie."
