Teken aan de wand

"Dat gedachten en gevoelens als 'willen stoppen met het beroep' en 'het gevoel er alleen voor te staan' zo aanwezig bleven bij artsen gedurende die hele eerste golf, is een teken aan de wand. Die gaan cumuleren - en wie weet hoeveel golven we nog gaan krijgen. Als de afvlakking bovendien zo traag verloopt, zijn er mogelijk zelfs chronische wonden geslagen."

Al voor de covidcrisis zag men bij artsen dat werkgerelateerde psychische klachten zoals burn-out vaak voorkomen, duidt Frederik Deman. "Uit onderzoek blijkt dat de pandemie bij artsen een duidelijke psychische impact heeft waardoor je je kan afvragen wat het effect daarvan is op het voorkomen van andere psychische klachten zoals burn-out. Samen met de bevindingen uit onze studie duidt dat op een aanhoudend effect van de covid-19-pandemie op het mentaal welzijn van artsen."

Langdurige opvolging is nodig, volgens de anatoom-patholoog. "Zowel vanuit de overheid als binnen organisaties is het noodzakelijk om initiatieven op touw te zetten om artsen psychisch te ondersteunen in het post-covidtijdperk." Deman verwijst naar de al bestaande inzet van Doctors4Doctors en Arts in nood.

Steunfiguren

Het onderzoek van dr. Deman is voorlopig ook de enige studie in West-Europese context die verder kijkt en peilt naar steunfiguren bij zorgverleners. "Als we kijken naar de steunfiguren waarop artsen een beroep deden tijdens de eerste covidgolf, dan blijkt dat artsen voornamelijk steun zoeken bij familie, collega's en vrienden", zo weet hij.

Opvallend: van wie er nood aan had, hadden de meeste artsen nog niet gesproken met de eigen huisarts, professionele ondersteuning of een psycholoog, dan wel een leidinggevende of coördinator. "Misschien weten artsen niet precies in welke situatie ze zich tot wie concreet ze zich kunnen richten", zegt Deman. "Al speelt wellicht het gegeven dat artsen moeilijk hulp zoeken voor zichzelf ook een grote rol. Dat zijn bevindingen die kunnen helpen bij het prioriteren van initiatieven die de nood aan psychische ondersteuning van artsen willen invullen", concludeert Deman.