Astma-aanvallen en exacerbaties van COPD: geven de patiënten hun artsen alle informatie?
Astma-aanvallen en exacerbaties van COPD, daar mag je niet licht overgaan. Dat weten we allang. Maar wat doen de patiënten zelf? Spreken ze erover met hun arts of gaan ze enkel naar de arts om nieuwe voorschriften te halen als hun geneesmiddelen opraken?
De NOVELTY-studie is een observatieonderzoek dat vorsers van meerdere continenten (Australië, Noord-Amerika en Europa) hebben uitgevoerd om die vraag te beantwoorden. 5214 patiënten hebben om de 3 maanden astma-aanvallen en exacerbaties van COPD genoteerd. De artsen hebben die episoden genoteerd als de patiënten hen daarvan op de hoogte hadden gebracht. De auteurs hebben vervolgens de twee lijsten van meldingen vergeleken tijdens het laatste trimester van het eerste jaar van follow-up.
56% van de astmalijders, 55% van de patiënten met astma én COPD en 50% van de COPD-patiënten hebben episoden van verergering genoteerd. Dergelijke exacerbaties zijn genoteerd door respectievelijk 9%, 16% en 12% van de artsen.
Het percentage mannen, het percentage actieve rokers en het percentage patiënten dat minder vaak op spreekuur kwam, waren hoger bij de patiënten die hun aanvallen of exacerbaties niet meldden aan hun arts, dan bij de patiënten van wie de eigen nota's overeenstemden met de rapporten van hun arts. Meer geruststellend misschien: hun longfunctie was minder slecht en ze hadden minder respiratoire symptomen. Ook was er een verschil in comorbiditeit: minder gastro-oesofageale reflux, minder allergie en minder bronchiëctasieën bij patiënten met astma en minder emfyseem bij COPD-patiënten.
Mogelijke tools
Neemt niet weg dat die sterke onderrapportering van exacerbaties bij obstructief longlijden erg verontrustend is. De auteur herinnert aan het belang van een volledige anamnese bij elke consultatie, mocht dat nog nodig zijn. Die kan je aanvullen met bv. het bijhouden van een dagboek door de patiënt of een app voor surveillance of detectie (zoals beschreven in het bovenstaande artikel).
Referentie: Müllerová H et al. Characteristics of patient-reported worsenings of asthma and/or COPD and concordance with physician-reported exacerbations. Congres 2024 van de ERS.
